üzerinde derin incelemeler yapılmadan atlanılmış mevzunun dillendirilmiş hali.
++++++++++++
alak/2 : allah insanı bir kan pıhtısından yarattı!
"kainatı genel olarak zikrettikten sonra insanın ne gibi hakir bir başlangıç ile yaratıldığı belirtilmiştir. "alak", "alaka"nın çoğuludur. manası, "pıhtılaşmış kan"dır. bu durum hamileliğin ilk birkaç günü içinde meydana gelir. daha sonra et şeklini alır. ve tedricen insan şekillenmeye başlar."
+++++++++++
hicr/26 : andolsun, biz insanı kuru bir çamurdan, şekillendirilmiş bir balçıktan yarattık
"kuran'da, insanın balçıktan (tîn) yahut topraktan (turâb) yaratıldığına dair pek çok referans bulunmaktadır; her iki terim de, hem insanın biyolojik menşeindeki basitliği, hem de insan bedeninin ya da organizmasının -başka terkipler ya da başka elementer biçimlenmeler içinde olsa da- toprakta ya da toprağın üstünde var olan organik ve inorganik muhtelif unsurlardan kompoze edilmiş olduğu gerçeğini işaret etmektedir. üç kere bu surede, bir kere de 55:14'de geçen salsâl tabiri, toprak ya da balçık kavramına bir boyut daha eklemektedir. pek çok filoloji otoritesine göre, bu tabir, vurulduğu zaman ses çıkaran kuru balçık anlamına gelmekte ve kuran'da münhasıran insanın yaratılışıyla ilgili olarak kullanıldığı gözönünde bulundurulursa, hem insanı öteki hayvan türlerinden ayıran konuşma ya da dil üretme yeteneğine, hem de insan varlığının kolay kırılabilir ve zayıf yaratılışına işaret etmektedir (karş. 55:14'de geçen çömlek gibi yahut pişirilmiş balçık gibi ifadesi). cümlenin kuruluş tarzının da gösterdiği gibi, salsâl'in hameden inkişaf ettiği ifade edilmektedir (râzî). hame, bazı otoritelere göre, kokuşmuş kara çamur ya da kara balçık anlamına gelen hameeh'nin çoğuludur. hame ismini nitelendiren mesnûn sıfatı ise, râzî'nin belirttiği gibi, hem terkip (bileşim) olarak değiştirilmiş, tahvîl edilmiş, hem de biçim verilmiş yahut biçimlendirilmiş anlamına geliyor: bizim, çeviride kullandığımız biçim verilebilir özlü ... ifadesi de mesnûn sıfatının bu iki boyutlu anlamına işaret etmek çabasını yansıtmaktadır. kanaatimizce burada, insanın, ses veren balçık sözüyle tanımlanan fiziksel varlığının biçim ve öz (kalıp ve terkip) olarak, içinde allah'ın yaratılış planına göre inkişaf edip ya da evrimleşip geliştiği ilkel biyolojik çevre ve koşulların bir tasviriyle karşı karşıyayız." (muhammed esed)
+++++++++++++++++
enam/108: allah'tan başkasına tapanlara (ve putlarına) sövmeyin; sonra onlar da bilmeyerek allah'a söverler. böylece biz her ümmete kendi işlerini cazip gösterdik. sonunda dönüşleri rablerinedir. artık o ne yaptıklarını kendilerine bildirecektir.
"başka insanların kutsal saydığı herhangi bir şeye -bu, allah'ın birliği prensibini ihlal ediyor olsa bile- sövmenin yasaklanması çoğul olarak ifade edilmiştir ve bu nedenle bütün müminlere hitab etmektedir. böylece müslümanların, başkalarının yanlış inançlarına karşı çıkmaları istendiği halde, bu inançların temel unsurlarını tezyif etmelerine ve böylece hata yapan insanların duygularını incitmelerine izin verilmemiştir. lafzen, böylece ... güzel yaptık. bu, kendisine çocukluğundan itibaren benimsetilen ve yetişkinliğinde sosyal çevresiyle paylaştığı inançları tek mümkün ve doğru inançlar olarak görmenin insanın tabiatından doğduğuna işarettir -sonuçta, bu inançlara yönelik bir eleştiri, çoğu zaman düşmanca bir psikolojik tepki doğurur."
+++++++++++++++++
bakara/171 : kafirlerin durumu, sadece çobanın bağırıp çağırmasını işiten hayvanların durumuna benzer. çünkü onlar sağırlar, dilsizler ve körlerdir. bu sebeple düşünmezler.
"bu, lafzen, şu şekilde ifade edilebilecek olan vecîz (elliptic) cümlenin biraz serbest bir çevirisidir: hakikati inkara şartlanmış olanların hali, çığlık ve bağırışdan başka birşey duymayan çığırtkanın haline benzer. naka fiili, çoğunlukla, çobanın sürüsünü güderken çıkardığı belli bir anlamı olmayan bağırtıları tasvir etmek için kullanılır."
