neden ''evet'' denilmesi gerektiğini akla sunan yenilikler. ne ak parti'nin kendini kurtarmaya yönelik bir planı, ne de toplumun tek bir bölümüne hitap ediyor. işte demokrasi adına atılmış olağanüstü güzel adımlar;
Anayasa değişiklik paketinin sosyal haklar ile ilgili bölümleri önemli değişikliklerin yolunu açıyor.
-Kişisel Bilgilere Anayasal Güvence
Anayasasının 20. maddesine eklenen cümleler ile herkes, kendisiyle ilgili kişisel verilerin korunmasını isteme hakkına sahip olacak.
Kişi kendisiyle ilgili kişisel veriler hakkında bilgilendirilme, bu verilere erişme, bunların düzeltilmesini veya silinmesini talep etme ve amaçları doğrultusunda kullanılıp kullanılmadığını öğrenmeyi isteyebilecek.
-Yurtdışı Yasağına Mahkeme Kararı Şartı
Değişiklik yurtdışına çıkma hürriyetini de genişletiyor. Şu anki uygulamada idari kararla kişilere yurtdışı çıkış yasağı getirilebiliyor.
-3madde ile yurt dışına çıkış hakkı, hakkında ceza kovuşturması ve soruşturması olan kişilerle ilgili olarak ve ancak hakim kararı ile sınırlandırılabilir hükmü getiriliyor.
USAK Sosyal Araştırmalar Merkezi Başkanı Mehmet Güçer, "Vergi ödevini yerine getirmeyenlerin yurtdışına çıkışının engellenmesi ortadan kaldırılıyor. vergi borcu yüzünden bir vatandaşın yurt dışına çıkışını engelemek seyahat hürriyetini kısıtlamak başvurulacak en son yöntemlerden bir tanesi. Zaten gelişen teknolojiyle birlikte vatandaşların ya da iş sahibi bireylerin işadamlarının yaptığı finansal kapital değişiklikleri zaten otomasyonla takip edebilmektesiniz. Böyle bir imkanınız var." diye konuştu.
-Şehit Yakınları ve Gazilere iyileştirme
Anayasanın 10'uncu maddesinde yapılan değişikilik "özel surette korunması gerekenler" ifadesiyle şehit yakınları ve gazileri de kapsıyor.
Kadınlar için pozitif ayrımcılığın getirildiği bu değişiklik ile şehit yakınları ve gaziler için ilave tedbirler, onların durumlarını düzeltmeye yönelik önlemler alınması da mümkün olacak.
-Çocuk Haklarına Anayasal Güvence
Çocuklara yeni haklar getiren 10. maddenin yanısıra 4üncü maddede de istismara ve şiddete karşı devletin, çocukları koruyucu tedbirler alabileceği hükmü yer alıyor.
--12 Eylül darbecileri yargılanacak
Anayasa'nın geçici 15. maddesi 12 Eylül darbecilerini koruma altına alıyordu. Paket referandumdan geçerse 12 Eylül darbesini gerçekleştiren Kenan Evren ve arkadaşları ile Danışma Meclisi üyelerinin yargılanamaz ve hesap sorulamazlığına son verilecek. Darbecilerin yargılanmasıyla ilgili yasal düzenlemeler gündeme gelecek. Tartışma konusu olan zamanaşımında farklı görüşler savunuluyor. Kimi hukukçular insanlık suçu gördükleri darbeler için zamanaşımı olmayacağı görüşünde. Ancak bazı hukukçulara göre de yargılamayı imkânsız kılan sebepler zamanaşımını durdurur, engeller kalktığında zamanaşımı tekrar işlemeye başlar. Yani 12 Eylül darbecileri yargılanabilir.
-Ordudan atılan askere yargı yolu
Yıllardır eşinin kılık kıyafeti veya inançlarından dolayı irtica gerekçesiyle ordudan binlerce subay ve astsubay ihraç edilmişti. Bu rakam 28 Şubat döneminde zirveye çıkmış, 1997-1998 yıllarında 569 kişi ordudan atılmıştı. Ordudan ilişiği kesilen askerlerin hak aramasının önündeki engel, YAŞ kararlarına karşı yargı yolunun kapalı olmasıydı. Rütbesi sökülen, işsiz bırakılan askerler mahkemelere gidip hakkını arayamıyordu. Anayasa değişikliğiyle bu durum düzeltilerek YAŞ kararları yargı denetimine açılacak. Böylece Silahlı Kuvvetler'den ilişiği kesilen askerî personele hak arama hürriyeti ve savunma hakkı tanınacak.
-Özel hayata koruma geliyor
Darbeler insanların hayatını karartırken, cuntacılar toplumun neredeyse tamamını fişlemişti. Kişisel verileri korumaya alan anayasa paketi ile fişleme tarih olacak. Vatandaşın adı, yaşı, adresi, medeni durumu, telefon numarası, pasaport numarası, özgeçmiş bilgileri, resimleri, sesi, parmak izi ancak kişinin rızası ile kayıt altına alınabilecek. Zorunlu haller dışında bu veriler kayda geçirilemeyecek. Fişleme yapanlar yargılanacak. Gerektiğinde, özel bilgilere işlem yasağı getirilebilecek. Herkes kişisel bilgilerinin kayıt altına alınıp alınmadığını öğrenme hakkına sahip olacak. Memurlar disiplin cezalarını yargıya taşıyabilecek.
-Darbeciler sivil mahkemeye
Türkiye, ikili yargı sisteminin olduğu nadir ülkelerden. 12 Eylül Anayasa'sı ile askerî personelin işlediği suçlara askerî mahkemeler bakıyordu. Bir asker demokratik rejime karşı suç işlese, darbe planı yapsa hatta uyuşturucu işine bile karışsa askerî mahkemede yargılanıyordu. Anayasa'nın 145. maddesinde yapılan değişikliğe göre, bundan sonra askerler sadece görevleriyle ilgili disiplini gerektiren suçlarda askerî mahkemelerde yargılanacak. Darbe ve muhtıra gibi anayasal düzene ve devletin güvenliğine yönelik suçlara sivil mahkemeler bakacak. Siviller kesinlikle askerî mahkemelerde yargılanamayacak. Askerî hâkim ve savcılar emir komuta zincirinden kurtarılarak 'hâkimlik teminatı'na kavuşturulacak.
-Yüce Mahkeme'ye demokrasi ayarı
Siyasi parti kapatma davaları, 367 kararı, başörtüsüne özgürlük tanıyan düzenlemeleri iptal ederek demokrasiye zarar veren Anayasa Mahkeme-si'nin yapısı köklü bir şekilde değişecek. Anayasa'nın 146. maddesinde yapılan düzenleme ile 'Yüce Mahkeme'nin üye sayısı 11'den 17'ye çıkacak. Üyelerinin 3'ünü TBMM, 14'ünü ise cumhurbaşkanı seçecek. Yeni yapıyla Mahkeme'nin antidemokratik uygulamaları ortadan kalkacak. Yüksek Mahkeme, 2 bölüm ve Genel Kurul olarak çalışacak. Anayasa Mahkemesi üyeleri, gizli oyla bir başkan ve iki başkan vekili seçecek. Süresi bitenler yeniden seçilebilecek. Yeni yapısıyla Anayasa Mahkemesi'nin antidemokratik kararlara imza atması zorlaşacak.
-HSYK-Yüksek Yargı paslaşması bitiyor
Ergenekon, Balyoz, Kirli Tezgâh davalarına bakan savcı ve hâkimleri görevden alarak yargı üzerinde baskı ortamı oluşturan Hâkimler ve Savcılar Yüksek Kurulu'nun (HSYK) yapısı değişecek. Yüksek Yargı'daki vesayetçi anlayış sona erecek. Kurul'un yapısı ve işleyişi, gelişmiş ülkelerdeki demokratik standarda kavuşacak. Kapalı kast sistemini andıran mevcut durumda HSYK üyeleri Yargıtay ve Danıştay tarafından seçiliyordu. Bu iki kurumun üyeleri de HSYK tarafından belirleniyor böylece "al gülüm, ver gülüm" olarak adlandırılan görüntü yaşanıyordu. Yapılan değişikliklerle HSYK üyeliği yüksek yargı dışındaki hâkim ve savcılara da açılıyor. HSYK'nın 7 asıl, 5 yedek olan üye sayısı 22 asıl, 12 yedek üyeye çıkıyor. HSYK üyeliği seçim yöntemi de değişiyor. Asıl ve yedek 34 üyenin 10'u Danıştay ve Yargıtay genel kurulları tarafından doğrudan seçilecek. Böylece yaklaşık 13 bin hâkim ve savcıdan oluşan birinci derece mahkemelerde (taşrada) görev yapan yargı mensupları da seçimlerde söz sahibi olabilecek.
-Meslekten atılan hâkim hak arayacak
Tıpkı YAŞ kararları gibi HSYK'nın meslekten çıkarma kararları da yargı denetimi dışındaydı. Şemdinli Savcısı Ferhat Sarıkaya örneğinde olduğu gibi HSYK'nın meslekten attığı yargı mensuplarının hak arama yolu kapalıydı. Değişiklik paketi ile HSYK'nın meslekten çıkarma kararlarına karşı yargı yolu açılıyor. Ayrıca HSYK'nın fizikî ve malî çehresi de değişecek. HSYK, müstakil bir bina ve sekreterya ile bütçeye kavuşacak.
-Bakan yargı atamalarına karışmayacak
Adalet bakanı ve müsteşarı yine kurulda olacak. Bakan, HSYK'nın atama, yetki, terfi, disiplin gibi önemli kararlarının alındığı toplantıya katılmayacak ve oy kullanamayacak. Müsteşarın katılmadığı toplantılarda HSYK Genel Kurulu toplanabilecek. Dairelerin ve genel kurulun görev ve yetkileri kanunla belirlenecek. Hâkim ve savcıların denetimi ve soruşturmalarını yapacak olan müfettişler, kurul müfettişleri ve adalet müfettişleri olarak ikiye ayrılıyor. Kurul müfettişleri HSYK'ya, diğerleri bakanlığa bağlı çalışacak.
kaynaklar:
trt.net.tr
haberform.com
düzeltme: trt, referandum propagandası yapmıyor. anayasa değişikliği paketinde halkın ve demokrasinin yararına atılan adımları halka sunmayan medya organlarının açığını kapatıyor. trt, ''gidin buna evet deyin '' demiyor. sadece sorumlu habercilik anlayışıyla halkı bilinçlendiriyor. ama sizler; malum yandaş medyanın şeriat geliyor, tehlienin farkında mısınız? bu anayasa ak parti'nin yargıyı elegeçirme planıdır gibi uyutucu ve ezbere cümlelerine alışkın olduğunuz için bunlar ters geliyor. daha maddeleri okumadan, haberin trt kaynaklı olduğunu görünce direkt trt'ye çamur atmaya çalışmanız bundan ötürü işte.
