eski inançları olan şamanizmi daha sonra karşılaştıkları islamın batıni yorumu olan şiilik ile harmanlayarak türkiye'ye has bir islam anlayışı yaratan türkmenlerin ortaya çıkardıkları bir inanç sistemidir.
bu harmanlamanın en büyük sebebi ise sunni zulmüdür. türkler öyle müslümanlığı gönül rızasıyla kabul etmediler. emevi ve abbasi devirlerinde acem'de türk illerinde nice yağmalar talanlar yaptı araplar, bundan dolayı türkler sünni islam'a ve o'nun temsilcilerine şiddetli bir kin ve öfke duymaya başladılar.
aynı dönemde benzer bir öfkeyi duyan başka bir kesim daha vardı: daha dört halife devrinde imam ali etrafında bloklaşan ve ehlibeytin haklarının yendiğini, velayetin imam ali'ye ait olduğunu savunan şia, kerbela sonrasında eski arap kabileciliğini islam ile maskeleyen sünni-emevi zulmüne karşı mücadele içindeydi.
emevi arap zulmü şia ile türkmenleri birbirlerine yakınlaştırdı. sünni islam'ın şekilci ve korkutmaya dayalı baskıcı inanç sistemi yerine şia'nın batıni islam anlayışı, insanlık sevgisi ve eşitlikçi yapısı türkmenler için daha yakındı.
türkler islam'la alevilik kapısından tanışmışlardır. selçuklu devrinde ve osmanlı'nın ilk dönemlerinde anadolu türkmen nüfusunun çok büyük bir kısmı alevidir. devlet yönetimi ise zulümde ve barbarlıkta emevilerin eline su dökemeyeceği sünni firavunlar elindeydi. anadolu alevileri sürekli baskı altında tutuldu, toplu katliamlar yapıldı. bundan sonra anadolu'da hakim nüfus olan aleviler azalmaya başladılar. bir kısmı sünnileşti, bir kısmı kürtleşti, bir kısmı kuş uçmaz kervan geçmez yerlerde gizli bir hayat yaşadılar.
sayılmadılar parmağ ile tükenmediler kırmağ ile...
hamiş: kürt milletinin mezhebi her zaman şafiilik olmuştur. kürtler hiç bir zaman alevi olmadılar. bugün kendisini kürt zanneden alevilerin pek çoğu aslen osmanlı zulmünden milliyetini ve dilini değiştiren türkmen aşiretlerine mensupturlar. çünkü yavuz devrinde safevilerle müttefik alevilerin kesilmesi için kürt beylerine toprak beyliği temin edilmiştir. bir kısım türkmen aşiretleri bundan dolayı aleviliklerini gizleyip kürtçeyi benimseyerek kıyımdan kurtulmayı başarmışlardır.
