insanların sosyal varlık olarak tarih sahnesine çıktığı günden itibaren tanrılar da yaratılmıştır.(allah da dahil) çünkü insan beyni birçok özellik bakımından canlılar alemi içinde en becerikli ve en yaratıcı beyin olma özelliğini taşımaktadır. işte tam da bu noktada ortaya bir sorun çıkmaktadır. doğal hayatın anlam verilemeyen olaylarına ya tapınmak ya da kaçmak. bu ayrım aynı zamanda tanrının yaratılıp yaratılmaması ayrımının da dönüm noktası. çoğu zaman korku kişiye olmadık sanrılar bağışlarken, kaçış bu sanrılaştırma eylemini geciktirmiştir. peki üçüncü bir yol mevcut mudur? yani sanrılara teslim olmayıp insanlığın temel özelliği olan sosyal varlık özelliğini yaşamak zor mudur? kanımca değil. çünkü tanrının bir sanrı olarak yok edilmesi insanlığın da gerçekten insan olarak yaşamaya başladığı andır. Friedrich Nietzsche'nin tanrının öldüğü noktasında belirttiği düşünceleri tam da bu noktaya temas etmektedir. tanrı öldü ve insanlık, zihnine tekrar egemen olmaya başladı. yani insan gerçekten insan gibi yaşama özelliği gösterebildi. Friedrich Nietzsche okuyanlar bunun böyle olduğunu az çok anlamışlardır.
ancak bir başka nokta var ki bu da insan beyninin sanrıyı tekrar tekrar yaratabilme kapasitesi. bu da hayvani bir varlıktan sosyal ve düşünen bir varlığa evrimleşirken evrimin es geçtiği bir nokta. evrimsel süreç korkunun itici gücüyle değil de korkunun esaretiyle süregeldiğinden, korku hep bu durumu yani sanrıların oluşturulmasına fırsat vermiştir. çünkü korkan birey saklanan ve beraberinde hayattan kopan bireydir. işte devreye bu noktada sanrılaştırma ve böylelikle sorundan kısmen de olsa kurtulma yolu devreye girmiştir. evrimsel süreç de hep bu noktadan sonra kesikli aralıklarla devam edegelmiştir. aslında sorulması gereken bu korkunun insan beynine nasıl bu kadar hükmedebildiği ve yine sanrıların insanın sosyobiyolojik evrimindeki rolünün neden bu kadar yadsınamaz olduğu. bu noktada devreye insan beyninin henüz evrimini tamamlayamadığı ve insanlık kimliği için eksik kaldığı gerçeği girmektedir.
