tanzimat fermanıyla birlikte daha da çok ortaya çıkan Namık Kemal ve ali suavi gibi aydınların önderlik ettiği ve ıslahat fermanına kadar padişahja karşı muhalif bi düşünce taşıyan, aynı zamanda 1856 ile birlikte gayrimüslümlere ayrıcalık verildiğini düşünerek daha da sertleşen, imparatoruğu kurtarmayı amaç edinmiş fakat yol ve yöntem olarak eksiklikleriyle beraber bu düşünce akımının içinde bulunan aydınlarda birçok farklılık barındıran düşünce akımıdır.