çandarlı halil paşa vakası

entry4 galeri
    3.
  1. çandarlı halil paşa, osmanlılar'la bizanlılar arasında daha önce yapılan bir antlaşma gereğince bizanslılar'dan düzenli olarak oldukça yüklü bir para almaktadır. bu nedenle çandarlı'nın istanbul'un fethine karşı çıktığı, fethi geciktirmeye çalıştığı söylenir. hatta fatih çandarlı'nın bu çabalarını aşmak için direkt olarak kendine bağlı bir istihbarat örgütü kurmuştur. fakat çandarlı türkmenler arasında sevilen, güçlü bir komutan olduğu için fatih fetih öncesinde onu ortadan kaldıramamış, fetihten sonra idam ettirilmiştir. bu olayda resmi olarak kabul edilen görüşlerden biri budur. fakat farklı yorumlar da bulunmaktadır.
    istanbul'un fethi osmanlı'nın yüzünü tamamen batıya dönmesine neden olmuştur. türkmen geleneği terk edilmiş, roma mirasçısı olma yoluna gidilmiştir. bu nedenle bu tarihten sonra osmanlı padişahları fermanları roma imparatoru unvanıyla imzalamışlardır. devlet örgütlenmesinde yeni kanunlar getirilmiştir. bunların hepsi türkmen geleneğinden uzaklaşılmasını beraberinde getirmiştir. tüm bunların sonucu olarak anadolu'da celali ayaklanmaları dediğimiz türkmen ayaklanmaları çıkmıştır. çünkü türkmenler devlette gücünü kaybetmiş ve ezilmeye başlamıştır. türkmen geleneğinden vazgeçilmesi osmanılar'ın önce duraklama sonra gerileme devrine girmesinde etkili olmuştur. nitekim osmanlı hazinesi ilk defa kanuni döneminde açık vermeye başlamış ve duraklamanın sinyalleri osmanlının en geniş topraklara ulaştığı bu dönemde kendini hissettirmiştir. burada eski geleneklerin gün geçtikçe teker teker terk edilmesi çok etkilidir. (hürrem-kanuni evliliği de önemsiz gibi görülse de osmanlı'da köklü bir geleneğin çiğnenmesidir.) işte osmanlı padişahlarına ait türkleri aşağılayan şiirler, yazılar vs. de bu dönemde kaleme alınmıştır. ayrıca fetih sonrasında osmanlı'nın yüzünü tamamen batıya döndüğünün bir göstergesi de mimaridir. fetih sonrasında osmanlı'nın anadolu'da yaptırdığı mimari eserlerin sayısı, rumeli ve balkanlardakinden kat be kat azdır. anadolu'da bulunan eski han, kervansaray, cami vs gibi mimari eserlerin büyük çoğunluğu selçuklu dönemine aittir, oysaü rumeli osmanlı mirası mimari eserlerle doludur. ayrıcaçandarlı halil sonrasında osmanlı'da türk kökenli sadrazam yıkılış dönemine kadar yalnızca 1 (yazıyla bir) tanedir. bu durum kurtuluş savaşı dönemine kadar böyle gider. atatürk kurtuluş savaşı öncesinde anadolu'da dergahları dolaşarak türkmenler'in desteğini arkasına alır. işte ne mutlu türküm diyene vs. gibi atatürk'ün türklüğü öven sözlerinin altında da yıllarca ezilmiş bir halka özgüvenini tekrar kazandırmak ve onların desteğini güçlendirmek gibi nedenler yatmaktadır.
    çandarlı halil paşa vakası tarihin önemsiz bir detayı değil, çok önemli olayların başlangıcı ve devamıdır.
    0 ...
  1. henüz yorum girilmemiş
© 2025 uludağ sözlük