çin'deki komunist devrim sonrası mao tarafından ülkeden uzaklaştırılan general Chiang Kai shek ve o'na bağlı olanlar tarafından kıta çin'in güneydoğusunda bulunan formoza adası'nda kurulan, dünyanın büyük kısmı tarafından resmi olarak tanınmayan de facto devlet.
abd'nin kaypak dış politikasının en önemli ürünlerinden biridir.
1970'li yılların ilk yarısına kadar abd tarafından birleşmiş milletler'de "çin cumhuriyeti" olarak lanse edilmiş, dünyadan izole bir şekilde yaşayan çin halk cumhuriyeti yerine çin olarak kabul ettirilmiştir.
bu yıllarda kızıl çin'e atfen formoza çinlileri kendilerini "milliyetçi çin" olarak adlandırmışlardır.
daha sonra gergin olan abd-çin halk cumhuriyeti ilişkileri normale dönünce abd'nin bir diyet ödemesi gerekmiş, çin birleşmiş milletlere kabul edilirken tayvan, yani milliyetçi çin üvey evlat muamelesi görmeye başlamış, çin cumhuriyeti olarak tanınan tayvan, çin'in baskıları sonucu "Chinese Taipei" olarak adlandırılmaya başlanmıştır.
(bkz: fyrom)
günümüzde tayvan halen abd'nin bir peyki durumunda olup, çin halk cumhuriyeti'ne karşılık her an kullanılabilecek diplomatik bir koz olarak abd çıkarları doğrultusunda yönetilmektedir.
abd'nin üçüncü dünya savaşına dair planları arasında ilk sıcak bölge tayvan'dır. abd muhtemel dünya savaşını tayvan üzerinden çin'i kışkırtarak çin'in tayvan'a saldırması ile birlikte bölgeye demokrasi götürme(!) senaryosu üzerine kurgulamakta, bu senaryo doğrultusunda pasifik'te sürekli tatbikatlar yapmaktadır...
not: türkiye cumhuriyeti tayvan'ı resmen tanımamaktadır...
