çin de patlak veren boxer isyanı üzerine alman imparatoru wilhelm, sultan 2. abdülhamide müracaat ederek, çine bir nasihat heyeti göndermesini istemişti. wilhelm çine gönderilecek bir müslüman heyetinin etkili olacağını çünkü çinde otuz milyondan fazla müslümanın yaşadığını bildirmişti.
bunun üzerine 2. abdülhamit askeriye, mülkiye ve ilmiye mensuplarından seçilen şu heyeti çine göndermiştir...
1-mirilva enver paşa
2-kolağası ömer nazım bey
3-ulema mustafa şükrü efendi
4-kadı hacı tahir efendi
5-muhafız humus lu mahmut
6-muhafız hasan
7-tercuman viçinço kinyoli
8-hizmetçi mehmet efendi
9-tercümanın kızı 2. tercüman matmazel hortans
çin, tarihte bizim ilk ve en ehemmiyetli komşumuzdur. Bugün de Türk alemi'nin en büyük bir parçası olan Doğu Türkistan'ı "sinkiyank" (Yeni Hayat ülkesi) adıyla esareti altında inim inim inletmektedir.
Böyle olduğu halde Türkiye'nin siyaseten çin'e ve burada olmakta bulunan gelişmeye ilgisiz kalması şaiyan-ı teessüftür.
Halbuki Osmanlı Devleti ömrünü tamamlamasına az bir zaman kalmışken, çin'le büyük ölçüde ilgilenmiş ve Sultan Abdülhamid merhum, hilafet siyasetinin parlak bir zaferini bu alaka sayesinde temin etmişti.
şöyle ki; 1900 yılında çin'de ortaya çıkan milliyetçilik hareketi, Boxer isyanı adıyla bilinen bir başkaldırma ile Batılı diplomatları büyük bir tedhişe muhatab kılmıştı.
ilk olarak cadde ortasında Alman Büyükelçisi Kettler'in öldürülmesi üzerine II. Wilhelm, Sultan Abdülhamid Han'dan yardım talep etmişti.
Bu talebi, çin'e müdahale etmek için mükemmel bir bahane olarak kullanan Sultan Abdülhamid, oraya bir heyet göndererek sükünet telkininde bulunmuştu.
Zira çin'in o günkü beşyüz milyonluk nüfusu içinde takriben elli milyon çin asıllı müslüman vardı. Bunlar camilerinde Cuma hutbelerinde Sultan Abdülhamid 'in halife sıfatıyla adını zikrediyor ve ona dua ediyorlardı.
Abdülhamid'in Mirliva Enver Paşa riyasetinde gönderdiği bu heyet, çin'e ulaştığında isyan yatışmış olmakla beraber her tarafta onun sükunet telkin eden fermanı çince olarak duvarlara asılmış ve Abdülhamid bu müdahale sonunda Pekin'de komünist ihtilaline kadar devam etmiş bulunan pekin hamidiye islam universitesi adıyla bir müessese kurmuştur...
