hali hazırda güneydoğu anadolu'da mevcut durumdur. cumhuriyet öncesi ve sonrasında ve hatta günümüzdeki nedenlerinin ve sonuçlarının kolaycılığa kaçmadan ele alınması, bazı sorunlara teşhis ve çözüm araştırması açısından büyük önem taşımaktadır. bu irdeleme hem devlet sektörü, hem de özel sektör açısından yapılmalıdır. yapılırken de sadece 1980 sonrası durum ve terör olayları bağlamında değil (bunları da dikkate alarak) geniş bir bakış açısı ile yapılmalıdır.