şimdi ; istiklal mahkemelerinin kuruluş amacına bir göz atalım ;
--spoiler--
yunan ordusu karşısında asker kaçakları sebebiyle düzenli bir ordu kurulamıyordu. karşılarında duracak bir güç olmadığından yunan ordusu hiçbir direnişle karşılaşmadan ilerleyebiliyordu. halife ve saltanat propagandası yapanlar halkın milli direniş kuvvetlerine katılmasını olumsuz etkiliyordu. cemiyet-i müderrisin, kuvayı milliye için ölüm fetvası yayınlamıştı. bu fetva, yunan uçakları tarafından anadolu'ya atılıyordu. asker kaçaklarından meydana gelen çeteler köy ve kazaları soyuyordu.
büyük millet meclisi tarafından 29 nisan 1920 tarihinde hıyanet-i vataniye kanunu çıkarılmıştı. bu kanun cürümleri ve vatana ihanet niteliğindeki suçları önlemeye yeterli gelmemişti. i̇htilal ve savaş koşullarında sivil mahkemelerin ve harp divanlarının çalışma usulleri bir caydırıcılık unsuru taşımıyordu. kanunsuzlukların önüne geçilemiyor en önemlisi hem yunan ordusunun anadolu'daki ilerleyişi karşısında düzenli bir ordu çıkarılamıyor hem de asker kaçakları çeteler oluşturarak soygun yol kesme gibi suçlar işliyor ve iç isyanların insan kaynağı oluyordu. asker kaçağı yakalansa bile cephede ölmek yerine hapse girmek daha çok işine geliyordu.
--spoiler--
bu dost şeyhler diyor. yani ne anlıyoruz? yunan ordusu ve millet meclisi aleyhine ölüm fetvası veren şeyhler gibi, yani onlar gibi bildiğin..
istiklal mahkemesinin hükme bağladığı suçlar ;
vatana ihanet, ayaklanma
casusluk
bozgunculuk ve aleyhte propaganda
görevi kötüye kullanma
halka eziyet ve baskı
asker ailesine saldırı
tekalif-i milliye'den mal kaçırmak
cinayet
düşman işgalinin yarattığı koşullardan istifade edip kanunsuz hareketlerde bulunmak
düşmana yardım ve düşmanla işbirliği
düşman ordusununa katılmak.
öğren lan öğren. tarih; o günün şartlarına göre değerlendirilir ve öyle yargılanır. savaş zamanında 21. yüzyıl hukukumu bekliyorsun? ırak'da bugün o hukuk var mı? filistin'de? yok hiç bir yerde. o gün, anadolu'nun ırak'dan, filistin'den hiç bir farkı yoktu ve direniş istiklal mahkemelerini kuranların elindeydi.
şimdi, şeyhleri yadedeceğine, oturta bugün götünün üstünde oturduğun apartmanı borçlu olduğun binlerce insana, onlarca komutana, direnişin örgütleyicisi gazi'ye yan biraz. yan ki uyan.
