Finlandiyalı senarist ve yönetmen. En çok, pek çok ödül almış 2002 yapımı filmi Geçmişi Olmayan Adam'la tanınır.
Aki Kaurismäki kariyerine ağabeyi Mika Kaurismäki ile birlikte yönetmenlik yaparak başladı. Bağımsız bir yönetmen olarak ilk filmi, Dostoyevski'nin Suç ve Ceza'sının günümüz Helsinki'sinde geçen bir versiyonudur. (1983)
Leningrad Cowboys Go America filmiyle dünya çapında ün elde etti.
Çok etkilendiği yönetmenler Jean-Pierre Melville ve Robert Bresson gibi sade oyunculuğa ve mesajlarını aktarmak için basit sinema dilini kullanmaya inanır. Eleştirmenler onda Rainer Werner Fassbinder etkileri de görmüş olsa da, Kaurismäki yakın zamana dek hiç Fassbinder filmi izlememiş olduğunu belirtti. Filmlerinin, Leningrad Cowboys Go America 'da da cameosu olan Jim Jarmusch'un filmleri gibi, fazla altı çizilmeyen eşsiz bir mizahi yanı vardır. Jarmusch da, Night on Earth filminin Helsinki'de geçen bölümünde Kaurismäki oyuncularına yer verdi.
Daha çok işçi sınıfının yaşadığı Kallio'da geçen Calamari Union ile Shadows in Paradise, Ariel ve The Match Factory Girl filmlerinden oluşan üçleme gibi pek çok eseri, memleketi Helsinki'yi merkez alır. Onun gözünden Helsinki, hem eleştirel anlamda hem özellikle romantik değildir. Gerçekten, karakterler genellikle Helsinki'den nasıl da kaçmak istediklerinden söz eder: Kimisi Güney Amerika'da sona erer (Ariel), diğerleri Estonya'da. (Kalamari Union ve Take Care of Your Scarf Tatjana) Son filmleri bile çoğunlukla 1980'lerde geçer.
Ödül ve protestolar
Yönetmenin ödüller açısından bugüne dek en başarılı filmi, Geçmişi Olmayan Adam'dır. Film 2002'de Cannes Film Festivali'nde Grand Prix ödülünü kazandı ve 2003'te Yabancı Dilde En iyi Film Akademi Ödülü'ne aday oldu. Öte yandan Kaurismäki, savaş halindeki bir ülkeye gitmek istemediğini belirterek galaya katılmayı reddetti. Bir sonraki filmi Alacakaranliktaki Işıklar da Finlandiya'nın aynı dal için adayı oldu. Kaurismäki ödülleri yine boykot etti ve adaylığı ABD Başkanı George W. Bush'un dış politikalarını protesto amacıyla reddetti.
Kaurismäki'nin ünlü protestolarından biri de, iranlı yönetmen Abbas Kiyarüstemi'nin festivale katılmak için ABD vizesi alamaması üzerine 40. New York Film Festivali'ni boykot etmesidir. Yönetmen bununla ilgili daha sonra şunları söyledi:
"Öfkeyle değil (ki bu hiçbir zaman iyi bir sonuç doğurmaz), ama derin bir üzüntüyle, arkadaşım ve dünyanın en barış sever insanlarından biri olan Abbas Kiyarüstemi'nin bir iran vatandaşı olarak kendisine ABD vizesi verilmemesi sebebiyle New York Film Festivali'ne katılmasının engellendiği haberini aldım. Ben de dünyanın en iyilerinden olan bu festivale davet edilmiştim. Bu şartlar altında, ben de katılımımı iptal etmeye zorlanmış oluyorum - şu anki ABD hükümeti bir iranlıyı istemiyorsa, bir Finli'yi hiç istemez. Bizim petrolümüz bile yok. Öte yandan, beni daha çok ilgilendiren şey, Abbas Kiyarüstemi bile bu muameleye maruz bırakılıyorsa, isimsiz mahkumların başına neler gelecek? Cenevre Sözleşmeleri'ni insanlığın son umudu olarak görüyor ve bir Finlandiya vatandaşı olarak ABD hükümetini bunu ihlal etmekle suçluyorum. "
Filmografi
Uzun metrajlı filmler
Rikos ja rangaistus (Suç ve Ceza), 1983
Calamari Union, 1985
Varjoja paratiisissa (Shadows in Paradise), 1986
Hamlet liikemaailmassa (Hamlet Goes Business), 1987
Ariel, 1988
Likaiset kädet (Les mains sales), 1989 (Finlandiya televizyonu yapımı)
Leningrad Cowboys Go America, 1989
Tulitikkutehtaan tyttö (The Match Factory Girl), 1990
I Hired a Contract Killer, 1990
Boheemielämää (La vie de bohème), 1992
Pidä huivista kiinni, Tatjana (Take Care of Your Scarf, Tatiana), 1994
Leningrad Cowboys Meet Moses, 1994
Kauas pilvet karkaavat (Drifting Clouds), 1996
Juha, 1999
Mies vailla menneisyyttä (Geçmişi Olmayan Adam) (2002)
Laitakaupungin valot (2006) (Alacakaranlıktaki Işiklar)
Belgeseller
Saimaa-ilmiö (Saimaa Gesture), 1981
Total Balalaika Show, 1994
Kısa filmler
Rocky VI, 1986 (8 dakika)
Through the Wire, 1987 (6 dakika)
Rich Little Bitch, 1987 (6 dakika)
L.A. Woman, 1987 (5 dakika)
Those Were The Days, 1991 (5 dakika)
These Boots, 1992 (5 dakika)
Välittäjä, 1996?
Dogs Have No Hell, 2002 (Ortak çekilen Ten Minutes Older - The Trumpet filminin 10 dakikalık bir bölümü)
