ozellikle erkek cocuklar, istisnalar elbette vardir, ancak genelde belli bir yas araliginda, asagi yukari 5 ile 10 yaslari arasinda boyle kiyafetler giymeye bayilirlar. asker olur, polis olur, batman olur, orumcek adam yada kovboy olur -artik pek kalmadi bu kovboylardan ya neyse. (sunnet kiyafetlerinin cakma osmanli pasalari ve prens karmasi olmasi tesaduf degildir.) cocuk icin farketmez kostumun sosyo-politik anlami ve benzeri yetiskin kaygilari; yeterki icinde macera hayal edebilecegi bir kostum olsun. cocukken asker kiyafeti giyen cocuklarin pek azi ergenlikten sonra "ben kendimi bildim bileli uniformayi gururla tasidim" diye cocukluktan kalma bir psikolojiyle asker ya da polis olur. o kostumler cocugun ustunde derin yaralar acip cocugun gelecegini ablukaya almaz demek istiyorum, telaslanacak bir sey yok. bir kisi ergenlikten sonra baska kaygilar guderek polis ya da asker olmayi secmis olabilir, ancak bu kisiye cok erken yasta uniforma giydirildi diye degil.
ve sorusturun, bir cocuga uniforma giydirme fikri cogunlukla cocuktan gelir. bazi aileler hemen atlar, bazilari "cocuk istedi ne yapalim" diye ariza cikarmaz; ama uniforma ile dolasan cocuklarin cok azinin ebeveynleri kotu film karakterleri gibi "bu uniformayi giyeceksin baska sansin yok evlat" gibi bir baskiya kalkisir.
elbette yetiskinlerden bazilari, ozellikle cocugun uniforma isteginin ustune atlayan tipler, cocugun bu talebini kendi ideolojik yaklasimlarini tatmin etmek icin kullanabilir, cocuklarinin uniformali resimlerini cekip evde bu fotograflarin onunde mumlar yakip ayinler duzenleyebilirler. ancak bu cocugun ic dunyasini baglamaz. sadece o degil; gelecegini de baglamaz: hic kimse yetiskin oldugu zaman "ailem cevrem bana zorla uniforma giydirdi, o yuzden asker oldum" deme sansina sahip degildir. adama "sen isyanci genc ergen kisi de oldun, o zaman dusunup kendi yolunu benimseyeydin" derler; "bir ara batman kiyafeti de giymistin ama hic catilarda gormedik seni" bile derler.
cocuktan zarar gelmez, uniforma da giyer, militan gibi de giyinir, hic bir sey olmaz, dunyasi kirli degil onlarin. onemli olan buyudukten sonra kendisi ve cevresi icin verdigi kararlardir, cunku o zaman gerceklerden sorumlu hale gelir. cocugu yaptigi veya giydigi yuzunden elestirmek, suclamak buyuklerin harci hic degildir. bir insanin bunu yapabilmesi icin bildigin "hasta" bir beyin sahibi olmasi gerekir.
cok isterse bulent ersoy gibi de giyinir, cocuk o, hic bir seyden sorumlu degil, isinize bakin siz...