Âyetler
1. "Ey iman edenler! Sabredin sabır yarışında (düşmanlarınızı) geçin!"
Âl-i imrân sûresi (3) 200
Felah ve kurtuluşun temel şartlarını açıklayan âyet-i kerîme ilk olarak sabırlı olmayı sabır yarışında düşmanları geçecek bir dayanıklılık göstermeyi istemektedir. Devamında da sürekli uyanık bir şekilde sınır bekçiliği yapmayı ve Allah'a karşı daima saygılı bulunmayı tavsiye etmektedir.
Âyet-i kerîme kurtuluş ve mutluluğun en başta gelen şartının sabır olduğunu imtihan ve sıkıntılara sabırla göğüs germesini bilmeyenlerin başarıya ulaşamayacaklarını açıklamaktadır.
Kısaca "Zafer ve başarı gösterilecek sabra bağlıdır" mesajını vermektedir. Elmalılı merhum Âl-i imrân sûresinin son âyetinde Allah'tan kâfirlere karşı yardım ve zafer isteyen mü'minlere Allah Teâlâ'nın bu âyetle cevap verdiğini belirtmektedir.
2. "Sizi korku açlık mallardan canlardan ve ürünlerden biraz eksiltmekle elbette deneriz. Sabredenleri müjdele!"
Bakara sûresi (2) 155
Bu âyette korku açlık mal can ve ürün kaybı gibi müslümanların tâbi tutulacağı imtihan çeşitleri sayılmaktadır. Bütün bunlar karşısında sabırlı davranan ve Allah'a karşı güvenini kaybetmeyen teslimiyetini bozmayan mü'min kazanacaktır. Bu kazancın niteliğini aşağıdaki âyet haber vermektedir.
Ödülün hesapsız olması sabrın ehemmiyetini göstermektedir. Felâketler karşısında gösterilecek sabır pek büyük bir meziyet olmasaydı hesapsız mükâfat vadedilmezdi.
4. "Fakat sabredip (kendisine yapılan kötülüğü) bağışlayanın işi işte bu benimsenmeye değer işlerdendir."
Şûrâ sûresi (42) 43
Sabretmek ve affedici olmak kolay bir iş değildir. Kendilerine benzemeye ve yaptıklarını izlemeye değer kişiler böyle insanlardır. Çünkü onlar gerçekten zoru başarmış güzeli ortaya koymuşlardır.
Sıkıntılara sabretmek ve başkalarının hatalarını bağışlamak gerçekten önemli ve sebep-sonuç açısından birbiriyle yakından ilgili iki tavırdır. Bu iki davranışta bulunan kişi örnek alınmaya lâyıktır
5. "Ey iman edenler! Başınıza gelecek her şeye sabretmekle ve namaz kılmakla Allah'tan yardım isteyin. Allah sabredenlerle bera-
berdir."
Bakara sûresi (2) 153
Güçlükler ve zorluklar karşısında yardım isteme durumunda kalan müslümanlar sabırlı davranmak ve dua etmek suretiyle Allahtan yardım dileyeceklerdir. Dayanmadan göğüs germeden hemen başarılı olmayı beklemeyeceklerdir. Namaz nasıl öteki ibadetlerin başı ise sabır da bütün ahlâkî davranışların başıdır. Bu sebeple Allah'ın yardımı ancak bu iki üstün halde istenmelidir. islâmî hedeflere devamlı kulluk yapmakla ve bu uğurda karşılaşılacak güçlük ve felâketlere göğüs germekle varılabilir. Çünkü kulluk ve sabırla Allah'tan yardım dilemek başarının iki önemli şartıdır.
6. "içinizdeki mücâhidlerle sabredenleri ortaya çıkarıncaya kadar elbette sizi deneyeceğiz."
Muhammed sûresi (47) 31
Bu âyet mücâhidler ile sabırlı davrananların birbirlerine çok yakın olduklarını yani sabrın da bir nevi cihad demek olduğunu anlatmaktadır. O halde cihad ne ölçüde babayiğit işi ise sabır da aynı şekilde yiğitçe bir tavırdır. Hele cihadın güçlüklerine sabretmek ise başlı başına ayrıca bir cihad anlamındadır. Hayattaki imtihanların hikmeti de bu mücâhidler ile sabredenlerin ötekilerden ayrılıp ortaya çıkarılması belirlenmesidir