osmanlı döneminde almanlar hicaz berlin demiryolunu yapmıştır. bunu hariç tutmak gerekir. atatürk döneminde yapılan demiryolunun üzerine daha sonra bir metre bile ilave yapılmamıştır. berlin hicaz demiryolu hariç yapılan diğer demiryolları atatürk döneminde yapılmıştır.
