türkiye'nin gelmiş geçmiş en büyük islami hareketin sahibi olan etkinliği ve sahip olduğu güç ile hergeçen gün düşman kazanmakta olan cemaat.
cemaat yapılanması bugune kadar türkiye'de görülen tarikat ve cemaat yapılanmalarından çok farklı çok daha kapsamlı ve çok daha yönlüdür. bir zamanlar avrupa'da eğitim kurumlarının gelişmişliği ile dikkati çeken ve etkin olduğu dönemde önemli kişilikler yetiştiren "cizvit tarikatı" misali eğitimi faaliyet alanlarının içinde en fazla dikkati çeken ve cemaatçe en fazla önem verilen alandır. eğitim sektörünün dışında gıda, beyaz eşya , medya alanlarında yoğun faaliyetleri vardır ve güçleri her geçen gün artmaktadır.
fethullah gülen cemaati her ne kadar kökenini nurculuktan alıyorsa da nurcu bir hareket değildir. cemaatin kendine özgü eğitiminde salt risale yanında fethullah gülen tarafından yazılmış özelikle peygamberler ve halifelerin hayatlarına dair alıntıların yapıldığı kitaplar ön plandadır ve fethullah gülen cemaatine bağlı bir birey nurcu cemaatlerden farklı olarak risale -i nura tam olarak hakim değildir.
dinlerarası diyalog ise ve fethullah gülen cemaatini nurcu cemaatlerden ayıran bir başka ayıraçtır. gerek yeni asya cemaati gerek okuyucu ,yazıcı vb. cemaat kolları dinlerarası diyaloğa olumlu bakmazken fethullah gülen cemaati olumlu bakmanın dışında dinlerarası diyaloğun türkiye ayağı uygulayıcısıdır.
fethullah gülen hareketi "bunlar irtica ile ülkeyi ele geçiriyorlar" denilerek ortadan kaldırılabilecek bir cemaat değildir. herşeyden önce çok eğitimli liderleri bünyesinde barındırır ve eğitim "irtica" suçlamasına karşı cemaatin en etkin savunma aracıdır.
özelikle kız öğrencilerin muhafazakar çevrelerce "eğitimden uzak tutulması" bizzat fethullah gülen cemaatinin stratejilerine uygun olarak ortadan kaldırılmış kadını 2. sınıf olarak gören birçok cemaat ve tarikatlardan fethullah gülen cemaatini ayırmıştır. bugün özelikle eğitim fakülteleri gülen cemaatine bağlı binlerce kız öğrencilerle doludur. hiç kuşkusuz fethullah gülen cemaati kızların eğitime kazandırılması konusunda atatürk döneminden sonra en büyük hamleyi yapmıştır ve bu eğitimde atatürk devrimlerinden sonra en önemlı devrimdir.
ayrıca fethullah gülen cemaati özelikle ak parti kapatılma davası sırasında kendi bünyesine bağlı bir çok akademisyen ve yazarla sık sık demokrasi vurgusu yapmış ve demokrat açılımların hareketle özdeşleşmesini sağlamıştır. bugün zaman gazetesi başta olmak üzere cemaat medya organları "demokrasi etrafında şekillenen" teoriler üretmekte ve böylece kendilerine yöneltilebilecek totaliterizm, dogmatizm vb. antidemokratik sıfatlara engel olmaktadır.
sonuç olarak böylesine usta bir şekilde mükemmel ağlarla örülmüş bir hareketi kemalistlerin o bilindik suçlamalarıyla ortadan kaldırılacağını düşünmek ve bu hareketi bir irticai faaliyet olarak görmek bir tek parti iktidarı alışkanlığıdır. fethullah gülen cemaati yaptığı hamlelerle kemalistlerin tutunduğu dalları her geçen gün eritmekte ortadan kaldırmaktadır. özelikle yüzünü batıya dönmüş amerikadan destek gören bir hareketi "irtca odağı olarak gösterip" durdurabilmek mümkün değildir. fethullah gülen cemaati islami hareketlerin kemalist bürokrasi karşısındaki zaaflarını çok iyi okumuş ve ustaca manevralarla kemalist bürokrasinin bilindik saldırılarından kurtulmayı başarmıştır.