insan var-oluşunun ilk adımıdır. insan var ise tanrı yoktur, tanrı var ise insan yoktur. tanrı varlığının kabulü, istencin ve iradenin tanrıya yüklenilmesinden başka bir şey değildir, dolayısıyla insanın reddinden başka bir şey değildir aslında. tüm tarihsel süreç ve bu süreç içinde oluşan tarihsel bilinç ispatlar bunu. bilincin gelişim evrimine bakıp 'insan'ı göremeyen göz, ya kördür ya da bilerek kapanmıştır. bilerek kapanmış göz başımızla beraberdir, kör olana ise diyecek bir sözüm yok.
