+++++++++
fr. 19eme lettre / usbek a son ami rustan, a ispahan
nous n'avons séjourné que huit jours a tocat, apres trente-cinq jours de marche, nous sommes arrivés a smyrne.
tr. 19. mektup / usbek, isfahan'daki arkadaşı rustan'a
tokat'ta sadece sekiz gün kaldık, 35 günlük bir yolculuğun ardından, şimdi izmir'deyiz.
+++++++++
fr. ces barbares ont tellement abandonné les arts qu'ils ont négligé jusques a l'art militaire. pendant que les nations d'europe se raffinent tous les jours, ils restent dans leur ancienne ignorance, et ils ne s'avisent de prendre leurs nouvelles inventions qu'apres qu'elles s'en sont servi mille fois contre eux.
tr. bu barbarlar bütün sanatları terk etmişler ve hatta savaş sanatını bile. avrupa ulusları her gün daha has hale geldikleri, iyileştikleri halde, bu insanlar ilkel bir vurdumduymazlık halinde kalmışlar ve savaşlarda kullanmaları gereken yeni icatları bile kullanmak nadiren akıllarına geliyor velev ki bunlar kendilerine karşı binlerce kere kullanıldığı halde.
+++++++++
fr. dans toute cette vaste étendue de pays que j'ai traversée, je n'ai trouvé que smyrne qu'on puisse regarder comme une ville riche et puissante. ce sont les européens qui la rendent telle, et il ne tient pas aux turcs qu'elle ne ressemble a toutes les autres.
voila cher rustan, une juste idée de cet empire, qui, avant deux siecles, sera le théatre des triomphes de quelque conquérant.
de smyrne, le de la lune rhamazan 2, 1711
tr. başından sonuna kadar bu ülkeyi geçtim, sadece izmir zengin ve güçlü olarak anılabilir ve zaten izmir de bunu avrupalılarin refahına borçlu. şehrin diğerlerinden farkli olmasi türklerin hatası degil.
ve işte sevgili rustan, iki asır icinde başka bir fatihin serüvenlerine sahne olacak imparatorluk hakkında doğru düşünceler bunlar.
