Kemanda, yayın tel üzerinde kaymaması ve kontrolü için yaya sürülen bitkisel özdür. Katılaşmış olanı müzik aletlerinde kullanılır. Yapışkan ve tozsu bir doku yaratır parmaklarda, ama kemanda sesi kuvvetlendirir, toklaştırır.
Hatta be hatta, bir kemancı için vazgeçilmez yoldaştır. Özellikle fransız romanlarında keman çalan düğün şarkıcılarının dakika başı yayı reçinelediğini ifade eden cümleler bulunur.