kişilik/ kişilik çatışması/ benlik/ benlik yitimi/ yabancılaşma/ yalnızlık gibi psikolojik temelleri son raddesine kadar içeren bergman yapıtı. psikolojide anlatılır durur, hani kendi aralarında evcilik oynayan çocuklar vardır ya onların dünyaları kendi halindeliği fazlaca yansıtır. toplumda da insanların durumları böyledir, biraz maske altında şekspir'in zikrettiği gibi bize düşen rolü oynarız. kesinlikle, herkeste yapılan her hareketin izlendiğini sanma söz konusudur. yahut, bir kişi diğer insanı temelde refereans alabilir. bazen bu alış olması gerektiğinden fazla olur. abiyi veya şu iş hayatında çok başarılı olan dostu örnek almak gibi...
bergman'ın aynı şekilde bir evlilikten manzaralar'da da psikolojik ve sosyolojik tespitleri harmanladığına tanık olmuştuk. orda da kadın kendisi için yaşamıyordu. kocası için yaşıyordu, ya da etraf/ çevre/ aile ne der diye. bergman ustanın psikolojik çözümleri hayat tecrübesi koktuğu kadar, psikolojiyle ne kadar içli dışlı olduğunu da gösteriyor.
persona'ya sadece film olarak bakmamalı bu açıdan. işin sinema değeri kuşkusuz büyüktür lakin bir psikolojik çıkarım ve analiz dersi de vardır. bu bağlamda içinde içindekiler olduğu söylenebilir.
10 üzerinden 8!
