öncelikle ne denirse denilsin bundan derin bir mutluluk duydum. bundan yaklaşık iki asır önce yusuf kamil paşa'nın telemaque çevirisiyle batı etkisinde bir edebiyatımız olmuştu. hatta 20.yy'da sağlam yazarlar yetiştirdik;nazım gibi, yaşar kemal gibi, oğuz atay gibi.
şimdi olayı farklı açılardan bir ele almak gerekir. ve derinceden bakmak. öncelikle şunu söylemeliyim ne olursa olsun bu ödül türk edebiyatı açısından dikkat değer bir ödüldür;çünkü edebiyatına bir kapı açılmıştır artık. genel anlamda batı'da bir latin amerika edebiyatı vardır, bir alman edebiyatı vardır, bir ispanyol edebiyatı vardır ama türk edebiyatı alınıp da incelenmez. bir çok ülkede böyledir bu. bu yüzden bu ödül edebiyatını vitrine çıkaracaktır en azından.
edebiyatımızın tanınmaması eserlerimizin niteliksizliği olmadığını bir çok insan bilir. sadece çevrilmediğinden tanıtılmadığıdan belki de tanınmak istemediğindendir[keza ahmed hamdi tanpınar'ın saatleri ayarlama enstütisi bile, geçen sene çevrildi fransızca'ya]. bu açılardan büyük bir kazançtır. edebiyatımıza olan ilginin yükselmesi yönünde. bunların yanında kim istemez yurtdışında bir oğuz atay'ın tanınmasını!
bir diğer olgu siyasi açıdan bakarsak; nobel edebiyat ödülü bilindiği gibi. bir açıdan da siyasi bir ödüldür. bunlarda etkisi yok dmek büyük bir yalan ve yanlış olur; keze orhan pamuk'un açıklamaları da bu yönde bir etkiyi barındırır[ne kadar da orhan pamuk bir programda ''benim için çok önemi yok''] cinsinden bir laf söylese de. ister istemez herkes bu ödülü almak isteyip yorumlarını buna göre yapar. ve ben de bu konuda çok müsbet düşünemiyorum:bir diğer olay fransa'daki ermeni soykrıımını inkar yasası ile aynı güne rastgelmesini kimse inkar edemez. ve saflık edip de bu etkiden yoksun düşünemez.
bir de orhan pamuk'un eserleri hakkında şovence bir tutm sergilemek hoş bir olay değil. bu önyargının adıdır;hiç bir şekilde ne gerçeğe ne doğruya sığar. yargısız infazdır;eleştirileriniiz romanlarını okuduktan sonra değerlendirdikten sonra yapalım ki;yorumlarımız da duygusallıktan kurtulup düşünceye hitap etsin..
bunun yanında aday gösterilen diğer yazarlara göz atıyorum; herşeyden önce aralarında bir paul auster var. insanı derin düşüncelere sevk etmiyor değil. ama bu ödül her sene zaten böyle çalkantılara derin tartışmalara nedne oluyor! bunu da dikkate almak gerekir. biz de yaşar kemal'in ödülü almasını çok istemiştik.
son bir olay da bu ödül bir ölçü değildir. geriye dönelim; tolstoy'un nobeli var mı? bana kalırsa dünyanın gelmiş geçmiş belki de en iyi romancısı tolstoy: getirdiği yenlikler olsun fikirleri olsun tam anlamıyla bir avangard. hiç bir şekilde yazarın yazarlığında bir ölçü değildir bu ödül! nihayetinde kimilerinin değeri şimdi kimilerininki ise seneler sonra anlaşılır[kafka'nın olduğu gibi!]
