milliyetçiliğin burjuvazinin üst basamağı olduğu, oldukça teorik ve pratikte yanlışlığı defalarca görülmüş bir fikirdir. batılılarınki gibi bir burjuvazi gelişmeden de milliyetçilik haylice gelişebilir. hatta, milliyetçilik, burjuvazisi oluşmamış ülkelerde gelişmeye daha bile elverişlidir.
bu sabit fikre takılıp da bunu bir termodinamik yasası gibi görmek oldukça saçmadır. kendi milletini üstte tutmak için de süper sermaye sahibi olmak gerekmez. teoriler hep doğru olsaydı zaten, ilk sosyalist ülkenin ingiltere, ardına amerika'nın olması gerekirdi.
rusya ise çoook sonra geçebilmesi gerekirdi ki bizzat lenin marx'ın bu kendiliğinden gelişir sosyalizm kapitalizmden sonra fikrine, hayır bir parti olayları tetiklemelidir yoksa sittin sene kapitalizm bitmez devrim olmaz şeklinde teoriler ortaya atmıştır. mao da boş durmamış o da öyle değil o öncelikle çiftçilerin coşması lazım teorisini atmıştır.
bunlar fizik kimya değil, bizzat insan odaklı konular olduğundan zaman geçtikçe bu teoriler mazi olmaya illa ki mahkumdur. yani, burjuva yoksa milliyetçilik yok, o zaman doya doya ırkçılık yapabilirim zaten kimse milliyetçi diyemez o zaman diye düşünmek angutluk olacaktır.
milletini diğer milletlerden üstün tutup, onu diğer milletler aleyhine yüceltmeyi ve geliştirmeyi düşündüğün ve bunu yapmaya başladığın an milliyetçi oldun zaten. hiç şirket sahibi olmana gerek yok. hele hele işin içine asil bir ırk kattın mı ırkçı da oldun merak etme. sosyalizmin ise milletle kanla ırkla işi olmaz, bunları sevmez, devletlerin çoğalması işine gelmez. kandırma kendini.
