hoşgörüsüz insanların sevmediği hatta abartı gördüğü bir hoşgörü felsefesinin beğenilmemesidir. normaldir. demokrasiler ve islam dini hoşgörü ahlakına, laiklik anlayışına sahiptir. yani kimseyi inanmaya zorlamazsınız ona ancak yaşamınızı gösterip doğru yolu bulmasını sağlayabilirseniz sağlarsınız. kimsenin inançlarını yargılayıp ona zoraki baskı uygulayamazsınız. her insanı olduğu gibi kabullenir ve kendi kaderini seçiyor deyip saygı gösterirsiniz. ama laikliği, dinsizlik olarak algılayıp insanların inançlarını yok etmek isteyen bir görüş sahibi insanların ne demokrasiyi, ne islamı, ne mevlananın hayat görüşünü anlamasını beklemek gereksiz bir aktivitedir. onlar için ya bizdensin ya düşmansın görüşü geçerlidir. aynen adolf hitler felsefesi...
mevlana'nın hayat görüşü islamiyet'ten farklı değildir. islamiyet her insanı inançları konusunda özgür bırakır ve din için özgürlük ilk şartlardandır. hristiyanlık gibi insanları öldürerek zorla hristiyan yapmaz.
basit bir örnek vereyim. dinini iyi bilen bir müslüman bir insana "neden namaz kılmıyorsun" diye sormaktan bile imtina eder. fakat bazı islami rejimler islamiyetin bu ahlakını unutmuş ve yanlış uyguluyorsa bu islamiyetin değil onu uyguladıklarını zannedenlerin hatasıdır. bunu devleti yönetmek için dini kullanan ve keyfi değiştiren insanların hatası olarak görmek mümkün. bizim ülkemizde insanlar başkalarına oruç tut, namaz kıl gibi baskılar yapıyorsa islamiyet böyle emrettiği için değil, bu onların islamiyeti bilmemelerindendir. insanları kendi dinini öğrenmekten mahrum bırakırsanız insanların yanlış öğrenmeleri normaldir.
islam dini aynen mevlana'nın anlattığı felsefeyi içerir. bunu en iyi yorumlayıp tüm dünyaya islamiyeti tanıtan bir filozof el üstünde tutulmayacak mıydı? onun mücadele ettiği ırkçılık, başka dinlere hoşgörüsüzlüktü. başka dinlerdeki, başka ırklardaki insanlarla diyalog kurmazsanız nasıl onlara dininizin ne olduğunu öğretebilirsiniz ki? bu diyaloğu istemeyen faşistler o yaşarken olduğu gibi öldükten sonra da çıkıp ona karşı durup buna islam dinini alet edebilirler. çünkü onlar islamiyeti olduğu gibi değil işlerine geldiği gibi evirip çevirip amaçları için kullanmak isterler. hristiyanlığın dönüştüğü şekle çevirip din faşizmine çevirmek isterler. islamiyet felsefesini, ahlakını tüm dünyaya anlatmakla ömrünü geçirmiş ve yanlış yorumların önüne geçmiş bir insanı beğenmiyorsun da o zaman neden islama inanıyorsun ki?