arapça Anlamı göz kırpma, işve, göz kırparak bakmadır. ayrıca gamze ,divan edebiyatı mazmunlarındadır. Divan edebiyatında sevgilinin süzgün bakışı gamzeyi doğurur. Bu bakışta bir çok anlam vardır. Gamze fitne dükkanı gibidir. Kaşlar ve kirpikler bu fitneye ortaktır. Gamze ok ve kılıçla da anılır. Bundaki başlıca sebep yaralayıcı olmasıdır. Ok demire su verilerek yapılır. Bunun için de abdar sıfatıyla da kullanılır. Aşık sevgiliden gelen oklarla mutlu olur. Çünkü bu sevgilinin onunla ilgilendiğinin göstergesidir. Bu oklar aşığa bir armağandır ve hiç çıkarılmasını istemez. Ayrıca savaşta yaralanalar ve ölüm döşeğinde olanlar susarlarmış. Fakat onlara çok miktada su içirmek onların daha çabuk ölmesine neden olurmuş. Gamze bir tarafatan yaralar ve aşığın kanını akıtırken,bir taraftan da bu okun içindeki demirin susuyla aşığın su ihtiyacını karşılayıp,hayatta tutar.
