iç savaşın ve küçük bask kasabasının unutulmaz dramını veren guernica tablosu, picasso'ya göre "ispanyol cumhuriyetinin malı" sayılmalı. sanatçının 1937 yılında açığa vurduğu bu dileği hiç değişmedi. tersine o tutkulu dilek giderek bir vasiyete dönüştü. cumhuriyetçilerin, cumhuriyet ispanyası'nın ve tüm cumhuriyetlerin ortak vasiyeti oldu. bu dramatik vasiyet, yaşamın sanatı izlemek zorunluluğunu bir kez daha ortaya koymuyor mu? tıpkı casals örneğinde görüldüğü gibi.
