8 Haziran 1810'da Almanya'nın Saksonya bölgesinde Zwickau'da doğdu. Yayınevi sahibi bir kitapçının oğludur. Bu yüzden çocukluğu zamanın edebiyatçıları arasında geçti. Altı yaşında müzik eğitimine başladı, 1822'de bilinen ilk bestesini yaptı. Bach ve Schubert'e sevgi duyarak toplu müziğin esaslarını öğrendi. 1833'te köhne görüşlerle savaşmak ve yeni müziği savunmak amacıyla "Davidsbünler" derneğini kurdu. Eski öğretmeni Profesör Wieck'in kızı piyano virtüozu Clara'ya aşık oldu ve 1840'ta evlendiler. 1849'da çıkan ayaklanma üzerine kaçtığı Düsseldorf'ta genç Brahms'ın gösterdiği yakınlığa karşın 1854'te halüsinasyonlar görmeye başladı ve korku içinde bir köprüden Ren nehrine atlayarak intihara kalkıştı. Kurtarıldıktan sonra bir akıl hastanesine kaldırıldı. "Romantiklerin en romantiği" Robert Schumann'ın yaşamı 29 Temmuz 1856'da Bonn yakınlarındaki bir akıl hastanesinde sona erdi.
