bir önermenin haklılığını ya da haksızlığını kafamızda tartarken kullanabileceğimiz en basit yöntem o önermeyi kendi mantık dairesi içinde sınamaktır. önermeyi kendi mantığı içinde zorlarsanız ilginç sonuçlara ulaşırsınız. mesela osmanlı devleti kötü yönetiliyordu zaten vahdettin ihanet etti bu yüzden atatürk duruma el koymak zorunda kaldı kalktı samsuna gitti ve kurtuluş savaşını başlattı diyorsanız, şöyle önermelerde de bulunabilirsiniz: vahdettin olmasaydı da onun yerine kanuni olsaydı türkiye olmazdı. osmanlı devam ederdi filan. oysa 1. dünya savaşı ve takip eden dönemin en temel özelliği bütün imparatorlukların dağılıp yerine "bağımsız" (!) ulus devletlerin kurulmuş olmasıdır. rus çarlığı, osmanlı imparatorluğu, avusturya macaristan imparatorluğu... gibi hantal devletler aynı dönemde yıkılıp onların bulunduğu coğrafyalarda pek çok yeni ulus devlet kuruluyorsa bir durup düşünmekte fayda vardır. işgal hareketinin anadoluda bağımlı bir devlet yaratmak gibi bir amacı varsa ki kimse öyle olmadığını iddia edemez... ve bugün ekonomiden siyasete askeriyeden sivil toplum örgütlerine kadar her yönden bağımlı bir devlet çatısı altında yaşıyorsak oturup düşünün savaşı kim kazandı... nato bünyesindeki bir gücü bağımsızlığınızın koruyucusu sanıyorsanız geçmiş olsun. bu sözlerden yola çıkıp hedere hödörö edecek sözlük yazarları aynı şeyin mesela vietnam savaşı için de geçerli olduğunu hatırlarlarsa fena olmaz. hanoi de mc donalds sizi bekliyorsa istediğiniz kadar yırtının savaşın galibini malesef yanlış biliyorsunuz demektir... her zaman haklı olan kazanamıyor ne yazık ki.
