bu insanları tanımaya yarayan bir cümle vardır turnusol gibidir, genellikle onu kullanırlar: "aslında ekonomistler de ekonomiden anlamıyor hacı!"
aslında kriz olmayacak diyen ekonomiste kriz çıktı diye "ekonomiden anlamıyor" sıfatı yapıştırmaya çalışan bu tarz adamlara çay demletmek çok kolay ama konuyu insan gibi açıklayalım anlaşılsın.
birincisi; ekonomi dediğiniz ülke ekonomisi davranışlardan, siyasi otoriteden, makro ekonomik düzenden tamamen apayrı matematiksel bir denklem değildir. dalında bir numara 2 ekonomisti taban tabana zıt görüşler beyan ederken görmenizin sebebi de budur. en önemli sebep de siyasi görüş farklılıkları ve büyüme teorisinden bildiğimiz makro ekonomik önceliklerdir elbette. örnek vermek gerekirse; büyük bir karayolu ya da baraj projesi yatırım açısından karlı iken ve hatta harcama kalemleri ile çarpan etkisi de yaratırken, büyüme açısından sakıncalı olabilir. bu kararın alınması tamamen önceliklere bağlıdır...
ikincisi; türkiye'nin makro ekonomik hareketlerinin siyasi otoriteye aşırı bağlılığıdır. tcmb özerkliğinden sonra epey azalmış olsa da yoğun bir etki halen sürmekte. buna girmek istemiyorum çünkü başlı başına bir araştırma konusu.
üçüncüsü ise bu tarz mesleki konulardaki hata payıdır. nasıl komplike bir ameliyatta hastaya müdahale eden doktor hata yaptığında "bu herif de tıptan anlamıyor aga, ver hele şu neşteri" diyemiyorsan ekonomi hakkında çıkarımda bulunan uzmanın da hata payını düşünmek zorundasın. hata yapmak o işi bilmemek değildir.
dördüncü demek istemiyorum ama bir önemli nokta olarak; eğer ekonomik kararlar ve sonuçlar bu kadar tek düze olsaydı çevrenizde binlerce finans danışmanı, finans kurumu, finansal yatırım aracı vs. bulunmazdı. herkes gider aynı şeye yatırım yapar ya da yatırımını çekerdi. böyle olması durumunda bile o finansal değerin ya da yatırım aracının değer kaybetmesi olası iken çok da fazla kasmamak lazım!
