dersim isyanı mı dersim katliamı mı

entry17 galeri
    4.
  1. 1847, 1877-78, 1885, 1892, 1893-95, 1907, 1911, 1916 yıllarında çıkardıkları isyanlarla işgalci güçlere karşı orduyu ve Türk devletini zayıflatmaya çalışan Tunceli'li kürtler, yeni cumhuriyet kurulduktan kısa bir süre sonra özerklik umutlarını bir süreliğine kaybetti. Daha sonra Milletler cemiyeti'nin Hatay'ı bağımsız bir ülke olarak tanımlamasından sonra, komşuda pişti, biz de pişirebiliriz belki diye malum isyanlarına devam etme kararı aldı.

    Ayaklanma, Ocakzade (Ehl-i Beyt soyundan) kökenli ve Şeyh Hasan Kürt aşiretine mensup olan Abasan Aşireti reisi Seyit Rıza önderliğinde, asker ve vergi vermek istemeyen diğer aşiretlerce de desteklenen bir grup tarafından 20-21 Mart 1937 gecesi Harçik köprüsünün yıkılması, köprüyle Kahnut Bucağı arasındaki telefon hattının kesilmesi ve bölge askeriyesine düzenlenen saldırı ile başladı. Askeriyedeki bütün askerler öldürüldü. Askeriye yakıldı. Bunun üzerine resmen Kürt isyanı başladı. isyan bölgenin coğrafi durumu nedeni ile büyüdü. Ayaklanmayı Kureyşan Kürt aşireti başlattı ve özellikle Demenan, Haydaran ve Yusufan Kürt aşiretlerinin katılımı ile iyice genişledi. Ayaklanmaya toplam yaklaşık 6.000 kişilik bir grup katıldı.

    General Abdullah Alpdoğan düzenlediği ilk harekât büyük başarızsılkla sonuçlandı. Aşiretler ise bunun verdiği moralle tamamen silahlandı. Bu yüzden isyanı bastırmak iyice zorlaştı. Abdullah Alpdoğan yanına aldığı 20.000 asker ile bölgeye gitti fakat dağları bir türlü aşamadı. Bunun sonucunda gerekli olanın bir hava saldırısı olmasına karar verdi. Gerekli onayı alınca Sabiha Gökçen'i davet etti. Sabiha Gökçen de kabul edip Hava Kuvvetleri'nden 3 uçak filosu ile havadan saldırı gerçekleştirdi. isyancıların saklandıkları en büyük yer olan Laş mevkiini yerle bir etti.

    Yapılan harekât başarı verince, askerler bölgeye girmeyi başardı. Bunun üzerine Seyit Rıza, bölge halkına zarar gelmesin diye Haydaran, Kureyşan, Demenan, Yusufan, Kırgan Kürt aşiretleri reisi ile birlikte teslim oldu ve harekât, 13 Eylül 1937'de sona erdi. Ayaklanmayı bastıran bu askeri harekât, Dersim Harekâtı olarak adlandırılır.

    Askeri harekâttan sonra yapılan yargılama 15 Kasım 1937'de sona erdi. Ayaklanmanın lideri Seyit Rıza ile 6 kişi idam edildi. Çok sayıda Kürt ayaklanmacı değişik hapis cezalarına çarptırıldı. Ancak olaylar durulmadı ve 1938'de Kureyşan Kürt aşireti intikam için diğer Kürt aşiretlerini silahlanmaya davet etti ve ikinci Kürt isyanı başladı. Bunun üzerine başlatılan ikinci askeri harekât ile Eylül 1938'de ayaklanma tamamen bastırıldı. Direniş amacıyla kırsal alanda kalanların direnişi ise 1948'e kadar sürmüştür.

    Sonuç olarak Türkiye cumhuriyeti masum insanları kesmemiştir. Bunu söyleyen, iddia eden ibneler ise bugün dağda başarılı olamayıp, ülkenin başındaki dahili bedhahlarla aynı kafa yapısına sahip yaratıklardır...

    Edit: Tarih Salladığınız ve istediğiniz gibi yazılmayınca eksiye sarılan dahili bedhahlar, ne diyeyim ki size?

    Edit - 2: He ya bu arada malum isyancıların silahlarının (20000 silahtan bahsediyoruz) Türkiye'de bulunamayan, ingiliz-Rus yapımı olmasını nasıl açıklayacaksınız acaba? Hı?
    22 ...
  1. henüz yorum girilmemiş
© 2025 uludağ sözlük