korku ve çıkar. ibadetin yapılmasını sağlayan ve insanların ibadete sarılmasını sağlayan, ibadetle yaşamasını sağlayan en önemli faktör korku ve çıkar ilişkisidir.
ibadeti şart koşan da aynı şekilde bu durumu iki yöntemle sağlar ve bu koşullara olanak sağlayan durumlar da olaya sebebiyet veren durumlara paralel olarak tehdit ve rüşvettir yani tanrı ve inananı arasındaki tek ilişki karşılıklı menfaate dayalıdır biri cenneti diğeri ibadeti ister biri tehditle yaptırır diğeri korkarak yapar bunu velhasıl baştan sona gayrı ahlaki bir durumdur ve acınası derecede trajiktir.
bunun dışında ibadetin yapılmasına hiç bir gerçek ve inandırıcı gerekçe sunulamaz aksi takdirde ifade edilmesi komik olur ve komik duruma düşmeye de pek hacet yok lakin düşmek isteyenler ısrarcı olacaktır.
