connections

entry1 galeri
    1.
  1. ingiliz bilim tarihçisi ve yazar james burke tarafından hazırlanıp sunulmuş olan ve ilkin bbc'de 78'de yayınlanmış olan belgesel dizisi. sonradan devamı da gelmiş.

    tarihin gidişatı ve dünyanın seyrine gizli toplantılar yapan mason örgütlerinin karar verdiğini iddia edenlere gülüyoruz, peki o zaman nasıl oluyor? connections'da james burke, bilim ve teknoloji tarihine, icatlar ve değişimlerin tarihine odaklanırken; tarihin bireylerce, liderlerce yazıldığını, yapıldığını iddia eden doğrusalcı, erekselci tarih tezini reddediyor, belgeselin altbaşlığı da zaten "değişime alternatif bir bakış". herhangi bir materyalin gelişiminin diğerlerinden bağımsız, yalıtık bir şekilde düşünülemeyeceğini öne sürüyor. modern dünyanın bütünlüğünün birbiriyle etkileşim içinde olan ve her biri kendi saikleri (kazanç, din vs.) doğrultusunda hareket eden insan veya insan topluluklarının neden olduğu olaylar ve değişimler ağından oluştuğunu ve sonuçların etkileşiminin de tarihi oluşturan şey olduğunu bunun da, bu öznelerce önceden öngöremeyecek şekilde geliştiğini söylüyor. bunu gösterebilmek için de, her bölümde geçmişteki bir olayı ya da icadı, yeniliği ele alıp en temellerine kadar iniyor. mesela bir bölümünde plastiğin icadıyla ilgili olarak okyanus-aşırı taşımacılığı kolaylaştıran, daha fazla yük taşıyabildiği halde daha ucuza imal edilebilen 16.yy'da hollandalılarca tasarlanmış olan bir gemi türü olan fluyt'un icadına kadar iniyor.

    tarih, sadece teknolojik gelişmelerin değil kendi eylemlerinin sonuçlarını öngörebilmeleri mümkün olmayan, gelecekle ilgili ancak tahmin yapabilecek olan bireyler tarafından belirlenmiyor. belgeselde sunulan geçmişteki bütün bu değişimlerin günümüzle nasıl bir ilişki içinde oldukları, nasıl sonuçlandıkları bizi bu kadar şaşırtabiliyorsa bugünkü olayların gelecekte yol açabilecekleri şeyler de eşit derecede şaşırtı olacaktır.

    eğer tarih geçmişteki olaylar ve yeniliklerin etkileşimi sonucu ilerliyorsa, tarih ilerledikçe bu icatlar ve değişimlerin niceliği ve karmaşıklığı da artacak, sadece devam etmekle kalmayacak bunlar giderek de artan bir hızda olacak. burke bu değişimin ortalama insanın başa çıkabilmesi, takip edebilmesi için çok fazla olmasının, bireysel özgürlük, güç ve mahremiyet için ne gibi sonuçları olabileceği soruyor.

    ve "bütün dünya, geliştirilmesi ve sürdürülmesi yıllarca eğitim almış uzmanlar gerektiren bu icatlarla, değişimlerle örülüyken, bu eğitimden yoksun olan sıradan insanın nükleer enerji ya da kök hücre araştırması gibi teknolojik konularda sağlıklı kararlar verebilmesi mümkün müdür?" gibi sorular soruyor.

    ayrıca (bkz: annales tarih okulu)

    ve tabi ki, bütün bunları çok daha geniş bir perspektiften ele alan;
    (bkz: tüfek mikrop ve çelik)
    1 ...