araştırmadan geliştirilen bir sorunsaldır çünkü dersaneler yalnızca türkiye'ye özgü eğitim kurumları değildir. Birçok ülkede özel dershanelerin olmadığı, yine birçok ülkede üniversite giriş sınavlarının olmadığı bir doğrudur ama sadece bizde var denilen üniversite giriş sınavları ve özel dershanelerin bazı ülkelerde de olduğunun bilinmesi gerekir. Japonya, Yunanistan ve israil gibi ülkelerde, hatta Abd'de bile özel dershane türü kurumlar vardır. insanların okul sistemi dışında kendilerini daha iyi yetiştirme, daha iyi öğrenim yapma gereksinimlerinden doğan özel dershanelere Japonya'da ilköğretim öğrencilerinin %65'i, lise öğrencilerinin %40'ı devam ederken, Yunanistan'da ilköğretim seviyesinde oran çok düşük, lise seviyesinde ise % 80'leri aşmaktadır.
detaylı bir örnek vermek gerekirse öz-de-bir'in internet sitesinden japonya'daki dersane sistemi işleyişi hakkında bir yazıyı da kopyalayalım:
Japonya'da özel dershaneler okul saatleri dışında öğrencilerin devam ettikleri "Özel Eğitimli Okullar" genel adı ile bilinmektedir. Bunlar da iki ana gruba ayrılmaktadır:
1- Özel Eğitimli Okullar Endüstrisi (JUKO)
Genelde bu kurumlara ilk ve ortaokul öğrencileri (zorunlu eğitim öğrencileri) devam etmektedir. Jukolar, öğrencileri genel olarak liselere giriş için il düzeyinde yapılmakta olan Akademik Başarı Sınavı'na hazırlamaktadır.
2- Gram Okulları (YOBiKO)
Yobikolar ağırlıklı olarak, üniversiteye hazırlık kursları yapmaktadır. Kısaca JUKO ve YOBiKO şeklinde adlandırılan özel dershaneler, Japonya'da çok yaygın eğitim kurumlarıdır. Görevleri yalnızca lise giriş ve üniversite giriş sınavlarına öğrenci hazırlamak ile de sınırlı değildir. Genel olarak Özel Eğitimli Okullar (Juko ve Yobiko) aşağıdaki alanlarda faaliyet göstermektedir:
1. Lise giriş sınavlarına hazırlama
2. Üniversite giriş sınavlarına hazırlama
3. Yetiştirme kursları
4. Seviye belirleme (hensachi)
5. Eğitim danışmanlığı (rehberlik hizmetleri)
6. Uydu yoluyla öğretim
7. Eğitim araştırmaları
8. Eğitim yayınları
9. Pedagojik formasyon dersleri
Görüldüğü gibi Japonya'da özel dershaneler çok yaygın bir faaliyet alanı içindedirler. Buna karşılık açılış ve işleyişlerine Japon Eğitim Bilim ve Kültür Bakanlığı (MONBOSHO) karışmamaktadır. Herhangi bir ticaret şirketi gibi açılmakta ve eğitim işi yaptıkları için de, hiç vergi vermemektedirler.
Özel Dershanelerin işleyişi: Japonya'da öğrencilerin büyük bölümü okul saatleri dışında özel dershanelere devam etmektedirler. Okullarda sınıf mevcutları 20-30 iken, özel dershanelerde anfi şeklindeki sınıflarda mevcutlar 150-300 arasında değişmektedir. Mevcutların kalabalık oluşu pek yadırganmamakta ve öğrenme önünde bir engel olarak görülmemektedir. Özel dershanelerdeki bir yıllık kurs ücreti ortalama olarak 700.000 Yen civarındadır.
Özel dershaneler, öğrencilerin başarı durumlarını belirten ve HENSACHi (hensaçi) adı verilen Seviye Belgesi vermektedirler. Hensachi, bir öğrencinin öğrencilik yaşamı boyunca kullandığı önemli bir belgedir. Bu belge üst okullara kayıt sırasında da, toplum içinde de, bir işe girişte de önemli bir belge olarak görmektedir.
Uydu Aracılığı ile Eğitim: Japonya'da özel dershanelerin yaptığı işlerin içinde en ilginç olanlarından biri uydu yoluyla yapılan öğretimdir. Bazı dershaneler, yaptıkları dersleri canlı olarak veya paket halinde okullara satmaktadır. Ders işlendiği anda, abone olan okullar, Japonya'nın çeşitli yerlerinde uydu aracılığı ile öğrencilerine dersleri canlı olarak izletebilmektedirler.
