dönemin şartlarında değerlendirilince olması gerekendir. 1. dünya savaşında yenilmiş işgal altında ki bir imparatorlukdan, güvenebiliceğin ulus yada uluslar ile direnç göstererek kurtulmakdan başka çarenin olmamasıdır. bu demek değildir ki hep ulus devlet olarak kalıcağız. türkiye cumhuriyeti'nin tekrardan büyük bir imparatorluk, bölgenin tek hakimi olması muhtemeldir. bazı zamanlar geriye çekilerek küçülmek, yok olmakdan iyidir. ayrıca o dönemde fransız ihtilalinden dolayı ulus devletler zaten oluşmaya başlamıstı, 1. dünya savaşı hiç olmasaydı bile osmanlı imparatorluğuna bağlı birçok ulus ayrılmak isteyecekti. hatta bir kaç ulus kendi ulus devletlerini ilan etmişlerdi. tarihi olayları ele alırken dönemin koşullarını göz önüne almak herzaman doğru teşhisleri almayı kolaylaştırır.
yaşadığımız dönemde ulus devlet anlayışı çökmüş durumdadır, sınırların yıkılması an meselesidir. bu durumda ülkemizde bütünlüğü sağlamamız durumunda birçok devleti bünyemize alarak, anadolu ateşini alevlendirmemiz mümkündür diye düşünmüyor değilim.
