elde edilen girdi ve çıktı oranlarını ele alarak verimlilikten söz edecek olursak elbette uzun çalışma saatlerine sahip olmak kalkınmak demek değildir. o çalışma saatlerinin nasıl değerlendirildiği daha önemlidir. zira gelişmişlik ile çalışma saati arasında tam bir korelasyondan söz etmek de çok olanaklı görülmemektedir. mercer adlı insan kaynakları danışmanlık firmasının geçtiğimiz yıl yaptığı araştırmaya göre ülkelerin ortalama haftalık çalışma saatleri aşağıdaki gibidir.
avustralya 38-46 saat
brezilya maksimum 44
kanada eyaletlere göre maksimum 40-44-48 saat
çin 40 saat
çek cumhuriyeti 40 saat
fransa 35 saat
almanya 38 saat
hindistan maksimum 48 saat
italya 40 saat
japonya 40 saat
meksika 40 saat
güney afrika maksimum 45 saat
birleşik arap emirlikleri maksimum 48 saat
ingiltere maksimum 48 saat
abd 40 saat
türkiye maksimum 45 saat
yalnız burada, gelişmiş ülkelerle gelişmemişleri ayırt etmek istersek belki de yasal olan çalışma saatleri dışına çıkılma oranı önümüze gelebilir. o konuda da çok sayıda olmasa da tecrübelerime ve gözlemlerime dayanarak ülkemizin durumunun pek de iç açıcı olmadığını söylemek zorundayım.