ilk roma imparatoru ve ağustos ayının isim babası. eğer ağustos ayına kendi ismini vermemiş olsa julyen takvimi kullanan bizler bu ayı sextilis diye çağıracaktık.
hemen çağrışım yapmasın çünkü sextile iki gök cismi arasındaki altmış derecelik açıyı ifade eden bir deyim.
herneyse. ağustos sezar roma'nın hemen kenarında yaşayan orta halli bir ailenin oğlu olarak gaius octavius ismiyle doğdu. babası, ailesinde roma senatosuna seçilen ilk kişiydi. anasıysa julyus sezar'ın yeğeni.
augustus sezar ms. 14 te öldüğünde, roma cumhuriyetini yıkmış, roma imparatorluğunu kurmuştu.
isa'dan önce 44'te julyus sezar bir suikaste kurban gidince 18 yaşındaki evlatlık augustus sezar bir numaralı varis olarak öne çıktı. Gaius Julius Caesar Octavianus, kısaca octavian ismini aldı. haliyle bir sürü de düşman sahibi oldu. sezar'ın eski askerlerinden mark antony bunların başlıcalarından.
octavian'ın gençliği bir çok kişi tarafından bir handikap olarak değerlendirilirken o çoğu kişiyi yanıltarak sezar'ın eski dostlarının ve birliklerinin sadakatini kazandı. senatoya kendisini askeri kumandanın başı seçtirmeyi başardı.
sonraki yıllarda octavian tek ayak üstünde kırk takla atabilecek tıynette bir devlet adamı olduğunu kanıtladı; önceleri mark antony'e karşı senatoyla birlikte hareket ederken sonra lepidus(sezar'ın askerlerinden biri) ve antony'le ittifak yapıp ikinci sacayağını kurdu. bir taraftan mısır'a sefere çıkan ve oranın mazbut kraliçesi cleopatra' yla fingirdeyen antony'nin ayağının altını oyarken diğer taraftan lepidus'u saf dışı etti. iç savaş kaçınımlazdı. isa'dan önce 31 de octavian ve amirali agrippa antony ve kleopatra'ya karşı actium savaşında ezici bir zafer kazandılar. iki aşık kaçmayı başardı ama sonunda intihar ettiler.
buradan sonra octavian iyice palazlandı. 150 bin lejyonerden oluşan yalnız kendisine sadık bir ordu kurdu. üstelik karargahları roma olan ve praetorianlar diye anılan yakın koruma birlikleri oluşturdu. ticareti artırmak ve düzenin korumak amacıyla yolları yeniden inşa etti. prensipte senato görevine devam ediyordu ama octavian ülkenin tek hakimiydi.
askeri anlamda kıçını sağlama aldıktan sonra dini ritüellere yönelip halkın gönlüne nüfuz etti. evliliği teşvik edip zinayı cezalandırırken ilk itfaiye ve polis teşkilatını kurup vergi rejimini düzenledi. bütün bunların üstüne bir de kahin ve ruhsal otorite gibi anlamlara gelebilen augustus ismini aldı.
roma'nın ilk imparatoru olan augustus'un evlatlıkları tiberius ve drusus imparatorluğu kuzeye, almanya'ya doğru genişletti. drusus sefer sırasında hayatını kaybederken bir çok erkek akrabası da zamansız ölümlerle dünyadan göçtüler. tek varis olarak tiberius kaldı. yönetimin babadan oğula geçtiğinin kanıtı olan bu eleman isa'dan sonra 4'te tahta çıktı.
kafadan biraz kırık olan augustus senatoyu ayarlayıp amcası julius'u tanrı ilan ettirdi. bu işe dünden razı olan senato m.s. 14 teki ölümünün ardından augustus'u da tanrı ilan edip yeni bir tanrı açılımına gidecekti. ölmeden önce tiberius'un saltanatı sırasında hanedanının yıllarca devam edeceğini gördü. roma'da hiç kimse senatonun eski gücüne kavuşabileceğini hayal bile edemiyordu. eğer julius cumhuriyetin ölümünü görmüşse augustus cenazesini kaldırmıştı. artık roma yüzyıllarca sezarların hakimiyetinde kalacaktı.
