periton diyalizi, karın boşluğuna küçük bir ameliyat ile yerleştirilen, ince, yumuşak, kalıcı bir tüp aracılığı ile yapılır. en güzel yanı gerekli eğitim alındıktan sonra diyalizin evde yapılabiliniyor olmasıdır. hasta daha serbest bir diyet uygular. tansiyon kontrolü daha kolay sağlanır.
2 farklı şekilde uygulanır:
SAPD (sürekli ayaktan periton diyalizi) ve APD (aletli periton diyalizi)
SAPD de hasta günde 4-5 kez karnındaki kateter vasıtasıyla değişim yapar. solüsyonları bu katetere bağlar sıvıyı periton boşluğuna verir, bekletir, geri alır, tekrar verir, bekletir, alır. değişim aralıkları solüsyonun özelliğine göre değişiklik gösterebilir. 12-14 saate kadar kalabilen solüsyonlar mevcuttur. seyehat gibi uzun süre diyaliz yapılmasına engel oluşturacak bir durum söz konusu ise, hasta için uygunsa ve tabiki doktoru onaylıyorsa bu solüsyonlar kullanılabilir. yalnız seyehat sonunda varacağı yerde de diyaliz yapacağı ortamı önceden ayarlamış olması gerekmektedir, zira periton diyalizi öyle heryerde yapılmaz. dikkat ve hijyen gerektirir. en basitinden, toz tutacağı için yerde halı dahi olmamalıdır. gidilen yerdeki sağlık kuruluşlarından bu konuda yardım alınmalıdır.
APD ise adından da anlaşılacağı gibi bir cihaz vasıtasıyla yapılan diyalizdir. hemen hemen aynı solüsyonlar kullanılır ama setleri değişiktir. hasta yatmadan önce kullanılacak tüm solüsyonları tek bir setle birleştirilip cihaza bağlar ve önerilen şekilde programlar. hasta gece boyunca makineye bağlı kalır (yaklaşık 8-10 saat) bu süre içinde makine yapılan ayarlara göre sıvıyı peritona verir, bekletir, geri alır, tekrar verir, bekletir, alır. hastanın durumuna göre tedavide ve süresinde değişiklikler yapılabilir. öğrenciler ve çalışanlar için en uygun yöntemdir ancak periton zarı geçirgenliğinin uygun olması gerekir.
hangi yöntem kullanılırsa kullanılsın işin özü temizliktir. dikkat edilmezse başta peritonit olmak üzere çeşitli enfeksiyonlar gelişebilir. peritonitte karından alınan sıvı berraklığını kaybeder, tabiri caizse pirinç suyuna benzer bir hal alır. bulanıklaşır. içinde fibrin denilen tortular fazlaca görülür. en ufak bir değişiklik gözlemleniyor ise derhal bir sağlık kuruluşuna başvurulmalıdır. çok önemlidir. tehlikelidir de. allah korusundur.