divittar mehmet emin paşa

entry1 galeri
    ?.
  1. Donanma kaptanlarından olup 1700'de Basra ile Korna'nın Urban elinden kurtarılmasında hizmeti görülerek vezirlikle Basra valisi olan Aşçızâde Mehmed Paşa'nın oğludur; tahsil görmüş, Nevşehirli Damat ibrahim Paşa'ya intisab ederek şöhretine sebep olan divittarlık hizmetiyle divan-ı hümâyun kâtipleri arasında bulunmuş ve Damat ibrahim Paşa'nın damadı olan Kethüda Mehmet Paşa'ya damad olmuş ve istanbul mukataacılığı muhasebeciliği ile hâcegân sınıfına geçmiştir.
    1730'daki Patrona vakası ve ibrahim Paşa ile kayınpederi ve diğer bazılarının katilleri üzerine epey müddet devlet hizmetlinden uzak kalmış ve sonraları şehremini, ruznamçe-i evvel, ve 1743 Ocak tevcihatında defter emini ve 1742 ve 1743 tevcihatlarında da yeniçeri efendisi ve 29 Aralık 1747'de sadrâzam kethüdası olan Yusuf Efendi'nin yerine tersane emini olmuş ve vezir olan sadaret kethüdası Yusuf Efendi'nin yerine de 16 Eylül 1749 da kethüda-yı sadr-ı âli olmuştur.
    Divittar Mehmet Efendi üç buçuk ay kethüdalık etti. 2 Ocak 1750 de Seyyid Abdullah Paşa'nın yerine sadrâzam oldu ve 1 Temmuz 1752 tarihine kadar takriben iki buçuk seneden ziyade sadarette kaldı.
    Divittar Mehmet Paşa, haşin olup devlet ricali ile iyi geçinemeyerek azarlama ile maiyyetini gücendirir ve işlerin ahenk içinde yürümesine mâni olurdu. I. Mahmut, şifahen kendisine bu haşin ve kırıcı hallerden vazgeçmesini tavsiye eylemesine rağmen yumuşamamış ve bilâkis sık sık vuku bulan yangınlar esnasında ve halkın yanında yeniçeri ağasını azarlaması ve hakaret etmesi pâdişâhın canını sıkmıştı. Bu sırada istanbul'da sık sık vukua gelen yangınlar da sadrâzam ile yeniçeri ağasının ihmal ve gevşekliklerine vesile kabul edilerek azli kararı verilmişti. Bunun üzerine sadrâzam 2 Temmuz 1752 de Babıâli'de kapıkulu süvarilerinin maaşlarını dağıttığı sırada kapıcılar kethüdası bir hatt-ı hümâyunla gelip kendisinden mühr-i hümâyunu almış ve maaş sergisi bozulmayarak defterdarın maaş dağıtımına devam etmesi iradesini de tebliğ ettikten sonra, Divittar Mehmet Paşa'yı da beraberine alarak saraya götürmüş ve Balıkhane mahbesine koymuştur. Sadrâzamin lisanından incinmiş olan Babıâli ricali onun azlinden son derece memnun olmuşlardır.
    Divittar Mehmet Paşa, azlinden sonra Girid adasının Resmo kasabasında ikamete memur edilmiş ve 1753 Şubat'da Seyyid Abdullah Paşa 'nın yerine Mısır valisi olmuş ise de, Kahire'ye girdiği gün, yani aynı sene Receb (Mayıs) 'ta vefat ederek imam Şafiî hatiresine defnedilmiştir. Malûmatlı, müdebbir bir vezir idiyse de, Vakanüvis izzi'nin kaydına göre geçimsiz, hiddetli, kalb kırıcı olduğu anlaşılıyor. Hâdikatü l Vüzera zeyli'nde gür sakallı, maarife aşina, müdebbir, vakur ve fevkalâde cömert olduğunu, fakat sadaretinde selefleri gibi müstakil olmadığından iş göremediğini kaydetmektedir ki, hiddet ve asabiyetine sebep bu hali olsa gerek. Şamdanîzâde, yeniçeri ağasıyla arasının açık olmasından dolayı ağanın sık sık yangınlar çıkarmasının uğursuzluğuna hamledilmek suretiyle azledildiğini beyan ediyor. Bunun sadareti esnasında yağmur ve sel felâketleri ve deniz taşmasıyla kayıkların karaya atılması ve kuvvetli fırtınalar ile büyük ağaçların bile devrilmesinden dolayı Divittar Mehmet Paşa'ya Düztaban lâkabı verilmiştir. Boğaziçi'nde Küçüksu Kasrı denilen kasrı 1752'de Divittar Mehmet Paşa yaptırıp Boğaziçi'ni çok seven I. Mahmut'a hediye edip ziyafet vermiştir.Divittar Mehmed Paşa, kayınpederi Kethüda Mehmed Paşa 'nın Süleymaniye'deki konağının bahçesinde bulunup metruk olan mezarını meydana çıkarıp yanına bir sebil ile bir de çeşme yaptırmıştır. Boğaziçi'nde Kandilli deniz kıyısında merdivenli sokağın alt başındaki çeşmenin kitabesi bu zata ait olup tarihi 1765 olduğuna göre vefatından on üç sene sonra yaptırılmıştır.
    *
    2 ...
  1. henüz yorum girilmemiş
© 2025 uludağ sözlük