iki kelimeyle ifade edilecek olunursa türkiye sorunudur. kürt sorunu türkiye sorunu olmaya aday bir alt başlık olmaya doğru hızla ilerlemektedir. şu ya da bu saikle kendisinin diğer sorunlardan ayrılması ihtimal dahilinden çıkmaktadır. sorun aslında bir alman gazetesinde de ifade edilmişti: "kadim doğu sorunu." bu kadim doğu sorunu şu ya da bu biçimlerle türkiye'de toplumun yeniden örgütlenmesi, yeni bir tarih yazımının ve yeni bir cumhuriyet paradigmasının doğumuyla ilintilidir. o halde bu sorunun adlandırılması üzerindeki ihtiyatlı yaklaşımlara bir parça ihtiyaç duymak gerekiyor. 20 yıl öncesinin yoksul köylü kalkışmasının geldiği nokta o kadar kolay saiklerle açıklanamaz. açıklayacak ve çözüm haritasını koyacak olanlar ya gerçek alemden uzakta bir yerde yaşamaktadır ya da egemenler tarafında bir payı vardır. ikincisi daha kuvvetli bir ihtimal olduğuna göre kürt sorunu türkiye'nin belli başlı sorunlarından ayrılamaz. bu sorunun tek başına çözümünde geçen ihtişamlı sözcük olan demokrasi kelimesi rafa kaldırılmalıdır. eşitlik ve özgürlük mücadelesi ayağa kalkmadan, bu söylemler ön plana çıkarılmadan ne kürt sorunu çözülür, ne de türkiye cumhuriyeti'nin yeniden yapılandırılması önünde nirengi noktaları yaratılır.