akp'nin müdahil olduğu beş para etmez politikadır.
partizanca yazmıyorum bir otur soluklan ve oku. başka yerde bulamazsın ha, bilgin artar belki.
elektrik işine kısaca değinip, şu son "asrın projesi" diye kakalanan projelere girişeceğim.
bugün bu ülke ürettiği elektriğin %60'ını, %100 ithal ettiği enerji kaynağı doğalgazın kullanıldığı, doğalgaz çevrim santralerinden elde etmekte. yani, iran gazı kestiğinde, ukrayna gazı kestiğinde oturma organımızın tutuşmasının sebebi. çünkü ısınmaktan ziyade, elektrik üretiminden doğacak sıkıntı korkutuyor bizleri.
neyse; şu projelere girişelim.
biz btc (bakü-tiflis-ceyhan) hattını inşa edince bp ve shell daha çok kazansın diye, rusya; bulgaristan ve yunanistan ile iş birliğine gidip, gemilerle bulgaristan'a oradan da uzunluğu yaklaşık 300 km'yi bulan borularla yunanistan'a oradan da başta avrupa olmak üzere, dünyaya petrol satışının gerçekleştirilmesi projesini üretti.
bizim btc'den menfaatimiz var gibi görünse de en az menfaati biz elde ediyoruz.
bugün avrupa'nın en büyük doğalgaz boru hattı "yamal europe doğalgaz boru hattı" olmaktadır. rusya, ukrayna üzerinden avrupa'ya doğalgazını satar. 2005 yılından beri faaliyettedir. tabi bu sistemde şöyle bir fark vardır, rusya gazprom eliyle, ukraynalı doğalgaz firması naftgaz'a önemli miktarda doğalgazı bir bedelle satar, naftgaz da üzerine koyup avrupa'ya satar. üstelik olağanüstü durumlarda da naftgaz, avrupa'ya gaz verme işini keser kafasına göre. bu yüzden de gazprom ile naftgaz arasında özellikle turuncu devrim'den sonra ciddi sıkıntılar oluşmuştur.
şimdi avrupa, ukrayna ile rusya sürtüşmesinden zarar göreceğini ve gelen gazın yetersiz olacağını düşünerek, nabucco projesi'ni üretti. böylece azeri ve türkmen gazı ve olursa iran gazı avrupa'ya güvenli yoldan ulaşacaktı.
peki, nabucco söylendiği gibi bizim için başarı mı? elbette ki hayır! nabucco'da bizim transit geçiş olmamız dışında zerre menfaatimiz yok. mesela, yamal europa'daki gibi bir sistem önerdi türk heyeti, yamulmuyorsam %15'lik bir dilim için. gelen gazın %15'ini biz alalım, kendi kullanımımızdan fazlasını "biz satalım" diye, nihayetinde para kazanalım bu işten dedik, adamlar müzakere bile etmeden reddettiler. olağanüstü durumlarda gazı kesebiliriz dedik, ona da hayır dediler. gazı ucuz da almayacağız. bizimkilerin tüm teklifleri reddedildi. bizimkiler de sanki blöfü tutmamış kumarbaz gibi sonuca razı olup, imzayı attılar! e nabucco'nun önemi ne? bizi ab'ye daha çok yaklaştırmışmış. yerseniz tabi!
rusya, nabucco'nun alternatifini hemen üretti. karadeniz altından bir hatla hem batıya yaklaşınca kendisine posta koymaktan çekinmeyen ukrayna'yı by-pass edecek, hem de abd'nin kayığından inmeyip "komşularla sıfır sorun" adı altında taviz vermekten başka hiçbir şey yapmayan bir dış politika güden ve enerji politikalarında kendisine gözünü kapatan türkiye'yi by-pass edecek.
bu by-pass harikası güney akım projesi ile rusya karadeniz altına boru hattı döşeyecek, boru hattı bulgaristan'da karaya çıkacak. sonra bu ülkede 2 hatta ayrılacak, bir hat sırbistan-macaristan güzergahını kullanarak avrupa'nın göbeği avusturya'ya gidecek. diğer hat ise yunanistan'a geçip, adriyatik altından italya'ya ulaşacak.
uluslararası hukuk uyarınca karadeniz'de hakkı olan türkiye'nin "onayı" olmadan karadeniz altına boru döşeme olmayacağından, gürcistan konusunda bizi "iplemeyen" ülke rusya, bilmem kaç yıl sonra başbakan düzeyinde ayağımıza kadar geldi. basın hemen patlattı "türkiye-rusya yakınlaşmasına ab dikkat kesildi" vs. hayır projenin içinde bulgaristan, macaristan, avusturya, yunanistan, italya gibi ülkeler var onlara neden dikkat kesilinmiyor? tabi basın veriyor gazı sanki çok önemli hamleler yapıyormuşuz gibi.
bu projeye müdahil olmadık. halbuki, "mavi akım'a paralel boru döşeyelim, samsun'dan edirne'ye kadar karadan gidelim sonra bir hat yunanistan'a, diğer hat bulgaristan'a gitsin ve normal güzergahını takip etsin" gibi bir teklifle bile gidemedik!
biz bu projeye müdahil değiliz kesinlikle ama diplomatik başarıymış gibi lanse ediliyor komik şekilde.
rusya'ya "olur" dedik. ne karşılığı? mavi akım'ın devamı samsun-ceyhan hattına çalık grubu'nun paralel şekilde boru hattı inşa edip, doğan'ın isteyip "orayı "bizim" çalık'a söz verdik" diye cevap aldığı araziye inşa edilecek rafineriye petrol sağlanması sözü karşılığında!
ihale süreci gütmeden arazi tahsis et, sonra bir de devletin menfaatlerini değil, o şirketin menfaatleri karşılığında karadeniz'e "okey" ver.
ne kadar güzel enerji politikamız var değil mi?
"dostum berlusoni" de "dostum" ayağı ile iyi yiyor bizimkini haberi yok.
velhasıl, türkiye'nin enerji politikası abd ve ab tarafından inşa edilmekte, bizimkiler de aradan bazı firmaları kayırarak onay vermektedirler.
benim ülkem de ancak alkışlar "nabucco ile önem kazandık" veya "güney akım anlaşması ile rusya ile ilişkiler pekişti" diye. "ayak ayak üstüne atmayı" diplomatik başarı zanneden, karizma artışı zanneden bir ülkeden de fazlası beklenemez açıkcası.
sonuç olarak güney akım projesi'ne imza atmakla hiçbir şey olmadı. tipik dış politika başarısı(!) stratejik ortaklık anlaşması imzalandı.
daha önce defalarca dedim ya, "herkes stratejik ortağımız" diye, işte öyle. "stratejik ortağımızsın" dediler mi, bir tek "babamsın, anam sana emanet" demediğimiz kalıyor.
