sanıldığının aksine hiç kolay değildir "iyi insan" olmak. belki başarılı bir kötü olmak kadar zordur hatta. çünkü şu dünyada "mutlak iyi, her yaptığında iyiyi gözeten, kendi menfaatinden geçmiş başkalarını düşünen" biri olmak neredeyse imkansızdır.
öncelikle "iyi insan" kavramını kafamızda netleştirelim. şunu söylemek gerekir ki bazı şeylerin "neye göre kime göre"si yoktur. yoktur arkadaşım. "zehirli mantar zehirlidir, yenmez". kime göre, neye göre? ana brittanica'ya göre. zehirlidir işte, sana da zehirlidir bana da. farklı gözükse de "iyi insan" gibi kavramlar da böyledir. en basit anlamıyla insanlara iyilik yapan, kötülükten ve kötü şeylerden uzak duran kişi iyi insandır. ama işin derinine inildiğinde hiç de bu kadar kolay değildir.
"iyi insan" bu niteliğini korumak için hiçbir zaman kötülük yapmamalıdır mesela. kendisine yapılan kötülüğe de karşılık vermemeli, affetmelidir. yani bir tokat yediyse bir de öteki yanağını çevirmelidir. kulağa saçma gelse de "iyi insan" olmanın bir gereğidir bu. intikam isteği, kin, nefret, gurur iyi insanda olmaması gereken şeylerdir. çünkü "iyi insan" kendi çektiği acılara rağmen acı çektirene acıyabilen insandır. onun kötülüğüne üzülür, insanların neden kötü olduğunu sorgular, o kadar çok düşünür ki kendi yaptıklarını ve diğerlerinin yaptıklarını delirme noktasına gelir. birileri "iyi insan" olmak kolay mı demişti?
bir de "iyi insan" kimseye özellikle de karşı cinse çekici gelmez mesela. iyi insan dosttur, arkadaştır, sırdaştır belki acınılası kişidir ama aşık olunabilecek biri değildir. yılmaz erdoğan'ın da dediği gibi "tutku kötülerin işidir". maalesef iyi insan sıkıcı ve tekdüzedir.
bazen yaşadığı hayattan o kadar sıkılır ki "iyi insan" vazgeçme noktasına gelir. "bir tek ben mi aptalım şu koca dünyada" der. işte bu dönüm noktasıdır. bu noktadan sonra ya başarısız bir kötü olacaktır iyi insanımız ya da isyanının beyhudeliğini fark edip hatasından dönecektir. "iyi insan" olmayı bir kere özümsemiş biri artık vazgeçse bile kötü bir kötü taklidi olmaktan öteye gidemez. yine mutsuz olur. üstüne pişmanlık da eklenir.
sonunda iyiler hiçbir zaman kazanmaz bir de. bu dünyada iyilerin tek kazançları rahat olan vicdanlarıdır. ama bilmezler ki kötüler zaten vicdan konusunda hiçbir sıkıntı çekmezler. onlar "kötü insan" olma yolunda ilk adımlarını atarken vicdanı gerilerinde bırakmışlardır. iyilerin sahip oldukları vicdan onlar için iyileri kullanmanın bir aracıdır. vicdan iyinin boynundaki bir halattır. kötü, o halattan yakalayıp istediğini yaptırır iyiye.
"iyi insan" olmak zor zanaattir arkadaş. savaşamazsın bile. ne aşık olduğun kadın için, ne itibar için, ne insanları iyiye yönlendirmek için hiçbir şekilde savaşamazsın. aşık olduğun kişi sevmediyse seni kabullenirsin. çünkü artık önemli olan onun mutluluğudur. sen mutlu olmamışsın ne önemi vardır ki?
itibar kazanmaya çalışırken kötüler her zaman senden önde olurlar. bu doğa kanunu gibi bir şeydir. kötüye duyulan saygıyla iyiye duyulan saygı çok farklıdır. kötü gözükaradır çünkü. ona duyulan saygıda korku da vardır. iyiye duyulan saygı ise sadece saygıdır. ayaklar altına alınmaya çok müsait bir saygı...
insanları iyi yapmak için savaşamaz iyi. uyarır sadece. en fazla üslubunu sertleştirir. ama her şeyi daha da kötüleştirmekten korkar vazgeçer. insan kırmak bir "iyi insan"ın isteyeceği son şeydir.
hiç de kolay değildir görüldüğü gibi "iyi insan" olmak. "kötü insan" amaçları için herkesle savaşırken "iyi insan" sadece kendisiyle savaşır aslında. ama hangisi zordur derseniz kendini yenmek zordur elbet. iyi insan sonunda arkasına baktığında yitip gitmiş bir hayat görür. hiçbir şey kazanamadığı bir hayat. ama etrafındakilerin "çok iyi adam", "melek gibi adam", "peygamber sabrı var adamda" cümleleri en büyük kazançtır onun için. bu dünyadan bir sıfır yenik ayrılmıştır kötüye karşı. umudunu öbür taraftaki rövanşa bırakmıştır.
