Mahalle Baskısı'nı ne olarak anladığın çok önemli.
Eğer dîni bir terim olarak kullanıyorsanız; Türkiye'de "Mahalle Baskısı" -bir kaç istisna dışında- yoktur.
Eğer ülkemizde mahalle baskısı olsaydı, bir yandan minarelerden beş vakit ezanlar okunup; diğer yandan her mahalleden bir-iki ihtiyar camiye gidiyor olmazdı.
Öyle bir baskı yapılırdı ki, davet edilen düğüne, gitmeyen adamın yüzüne bakmadıkları gibi, namaza gitmeyeninde yüzüne bakmazlardı.
Ancak dolaşın anadoluyu böyle bir sorun yoktur.
Bunu yapan -belki de- istanbul'da bir iki radikal semt olabilir.
Oraları da da tam olarak bilemiyorum.
Ama Anadolu'nun bir çok şehrini gezmek nasip oldu.
Namaz gibi önemli bir konuda böyle bir sorun yok!
Baş örtüsü meselesine gelince, namaza göre durum biraz daha farklı da olsa günümüzde artık o konuda ki baskı da iyiden iyiye azaldı.
Anadolu'da "tesettür" maalesef yaygın değil!
Tam tersi "istanbul başı" denilen; saçın yarısını ve gerdanı ortay döken bir giyiniş adettir ki, hep merak etmişimdir o bez parçasını* "bu haliyle" neden kafalarında tutarlar diye.
Bununla beraber:
Dünya üzerinde hangi toplum vardır ki bireylerini şekillendirme kaygısı içinde olmasın?
Mahalle baskısı denilerek küçümsenen şey bu gün üniversitelerde okutulan Sosyoloji dersinin temel konusu.
Toplum, bireylerine şekil verir.
Onları eğitir.
Hiçkimse anasının karnından kültürlenmiş olarak doğmaz.
Maalesef iletişim teknolojisi yaşamımızı o kadar fazla iğfâl etti ki, Avrupa ve Amerikan kültürlerini gören yeni nesiller, o kültürlere özenir oldular.
Bu özentilerini yaşama geçirmeye çalışınca da; evvelden kuşak çatışması denilen şimdilerde mahalle baskısı denilerek küçümsenen: "Toplumun kokuşmaya karşı refleksi" ortaya çıktı.
Mahalle baskısının gerçekte nerelerde olduğunu, Kamusal mahallelerde gezenler, Üniversite mahallelerinde gezenler, Çankaya Köşkü'nde yapılan resepsiyon mahallerinde gezenler, Askerî Ordu Evi mahallerinde gezenler çok ama çok iyi bilir!
Ha bir de asker oğlunun yemin törenine gidip geri dönenler de çok ama çok iyi bilir, mahalle baskısının ne olduğunu.