insanların ötekiyi aşağılaması, kullanması, hor gömesi üzerine yapılmış, kesinlikle ucube olmayan bir film. insanların gördükleri anda çığlık çığlığa kaçtığı söylenen karakterlerin hepsine her an daha fazla bağlandım filmi izlerken. her an onları sarmak, kucaklamak istedim her an içim acıdı. hiç bir günahları olmayan, yaratılıştan ötürü öteki olanların intikamını anlatmaktadır cüceler. rejisi akıcı, mesajını sert dilden veren. üstünden seksen yıl geçmesine rağmen etkisini kaybetmemiş bir sinema klasiğidir. öteki olmanın üstüne kafa yorduğu her halinden belli olan tod browning in kariyerinin sonunu getirmesi oldukça büyük talihsizlik tabi. hele hele filmi izleyip çocuğunu düşürdüğünü idda eden o kişiye çocuğunu da al git demek geliyor içimden. ya çocuğun onlardan biri gibi olsaydı? başkası senin çocuğuna bakıp çocuğunu düşürseydi? onlar tanrı kulu, hayvan değiller. yaratık değiller. filmi yasaklayıp sansürleyen mgm ye ise sitemlerimi bir borç bilirim. koca film stüdyosusunuz arkadaş. frenkestain'i çıkarmışsınız. parayı toplamışsınız. bu filme karşı nedir bu tahammülsüzlük. toz pembe değil hayat, işte gerçek ucubeler! hadi onu geçtim bu filmin geri kalan kısmı nerede? 62 dakika olan filmin aslında tamamı kaç dakika bilinmiyor. asıl korkulacak olan bizmiyiz ? tod browning in aradığı cevap bu. onlar hep etrafta ve bizde onlar gibi olmaya adayız. filmin başında dediği gibi bir araba çarpmasına bakar. bu kadar kolaydır bu iş. son olarak filmden bir cümleyle bitireyim:
onlardan birine zarar veren, diğerine de zarar vermiş sayılır!
