şunu da belirtmek gerekir ki üniter devlet otoriter devlet olacak diye bir şey yok totaliter devlet de olabilir. Hatta çoğunlukçu* değil çoğulcu* demokrasiyi benimserse üniterliğini daha da sağlamlaştırır. (bkz: Fransa) Tek dil tek kimlik demek eziciliği ve kıyımı değil, sentezi tetiklemektedir. En azından tüm Türk devletlerinde bu böyle olagelmiştir. Şöyle düşünelim, kendi zihninizde diktatör olmak, alternatiflere burun çevirmek mi sizi kuklaya daha rahat çevirir, yoksa bir karar almadan sizi yavaşlatıcı etki gösterse de alternatiflere zihninizde eşit ifade hakkı tanımak mı? Bir olay karşısında ne kadar farklı pencereden bakabiliyorsanız, netice sizin o pencerelerinizi de kendi kimliğinizle bütünleştirmenize yarayacaktır. Yada şöyle düşünelim kendinden emin birisi emin olduğu noktayı ortaya koyup alternatifleri teftişe yönelirken, diğeri çoğunlukçunun, ağır basanın yanında yer alıp soru işaretlerinin hakkından gelmeye çalışarak esas kendi üniterliğini soru zarfı içine düşürmez mi? Yanlış mı düşünüyorum? Tek vücut tek kelam birlik olmak zamanıdır.
