kısaltma dediğimiz konu aslında doğru yapıldığı sürece tüm dillerde olan güzel bir kavramdır. örneğin amerika birleşik devletleri'ni abd diye kısaltmak dile rahatlık sağlar. fakat benim başlıkta da görüldüğü gibi eleştirdiğim konu özellikle son yıllarda gelişen teknoloji sayesinde iletişimin daha geniş kitlelere erişmesi sonucu günlük yaşamda sıkça kullanılan kelimelerin anlamsız bir şekilde kısaltılmasıdır. bu kısaltmalar ilk olarak cep telefonlarının yaygınlaşmasıyla birlikte uzun uzadıya mesajlaşan yurdum insanının fazla cep telefonu faturası gelmemesi veya telefon kontürlüyse kontürünün bitmemesi için kelimeler içinde geçen sesli harfleri kırpmasıyla başlamıştır. daha sonra ise bu ucube bir moda halini almış ve kısa mesajlardan tutunda msn'de, internet chat ortamında kısaca elektronik yazışmanın olduğu her alanda fazlasıyla kullanılmaya başlanmıştır.
bu saçma sapan modanın kısaca tarihini anlattıktan sonra eleştiri kısmına geçersek, bir insan kendi dilini nasıl katleder? sorusuna cevap bulmamız gereklidir. peki soruyorum diyelim ki (bu bir bahane değil ama) cep telefonunda çok para gidiyor diye kelimeleri katlediyorsun, neden tamamiyle bedava olmasına rağmen chatte veya msn'de konuşurken bu saçma sapan olaya devam ediyorsun? günlük yaşantımızda gayet rahat kullandığımız kelimeleri yazışırken neden katlediyoruz? tüm bunların cevabı aslında kolaycılık. kendimizi kolaycılığa alıştırıyoruz. diyoruz ki ben kısaltsam bile nasıl olsa karşımdaki anlar, şimdi ne uğraşıpta o kadar uzun yazacağım. işte bu düşünce ancak bizi tembelliğe itmeye ve dilimizi kendi ellerimizle mahvetmeye yarıyor. hani yurdum gençliği zaten noktalama işaretlerini hiç kullanmıyor, buna alıştık ama ya kardeşim ne yapmaya güzelim kelimelerin içindeki sesli harfleri yok edip kısaltmaya gidiyorsunuz. elinize kıran mı giriyor? genele bakarsak zaten chat yapan veyahut msn kullanan insanoğlu klavyeyi çok hızlı kullanan kişilerdir. madem hızlı kullanıyorsun be kardeşim ne yapmaya güzelim kelimeleri mahvedip kısaltıyorsun. bir de bu iyi bir haltmış gibi sadece gençlik arasında değil belli yaşa ve olgunluğa erişmiş insanlar arasında da artık kullanılmaya başlandı. ben gerçekten merak ediyorum ileride dilimizin durumu ne olacak.
örneğin birisi vefat ettiğinde karşı tarafa allah rahmet eylesin diye yazarken şöyle mi diyeceğiz artık, "lh rhmt ylsn". böyle yapınca cümleyi anlamak mümkün mü bu katli yapan arkadaşlara soruyorum. veyahut bir insana söylenebilecek en güzel cümle olan seni seviyorum derken şöyle mi diyeceğiz, "sn svyrm".
örneklerde de görüldüğü üzre kelimeleri kısaltmanın sonu yok ve böyle yapmaya devam edersek artık ortada gerçekten bir dil kalmayacak. birbirimizle konuşurken sesli harfleri bir güzel kullanıyoruzda neden yazışırken bunları kullanmıyoruz? madem sesli harfi kullanmak yorucu oluyor, o zaman birbirimizle konuşurkende sesli harf kullanmayalım hatta daha da ileri bir boyuta götürelim olayı hiç konuşmayalım (ne gereği var değil mi?) en güzeli eski çağ insanı gibi işaretlerle iletişim kuralım. hatta daha kolay olur hiç yazışmaya da gerek yok dilide ortadan kaldıralım sadece semboller kullanalım. herhalde böyle olması bu kelime katlini yapan arkadaşlar için daha kolay olur diye düşünüyorum.
ha şunu da söyleyebilir bu arkadaşlar bunu sadece biz yapmıyoruz ki başka ülkelerde de yapılıyor. evet amerikalılar böyle aptalca şeylere başvuruyorlar. örneğin "you" yerine "u" kullanmak ya da yine chat dilinde kullanılan asl kısaltması (age/sex/location). fakat allahın amerikalısı yapıyor diye neden benim yurdumun insanı özenipte bu yapılan saçmalığa katılmaya çalışır? yani amerikalılar gidip topluca intihar etse sizde mi intihar edeceksiniz?
konuyu daha fazla uzatmadan arkadaşlar lütfen bu güzide dilimiz için biraz daha özen gösterelim. hepimiz zaten iyi klavye kullanan insanlarız, cnm yazacağımıza canım diye yazmak elimize kramp girmesine neden olmaz. bu yüzden hem dilimize özen gösterip bu tarz saçma modalara uymayalım hem de çevremizde bunları yapan özenti arkadaşlar varsa bu kişileride uyaralım.
dilimizi katleden bu saçma moda tarz için örnekler
1. canım yerine cnm yazmak
2. selam yerine slm yazmak
3. nasıl veya nasılsın yerine nsl yazmak
4. tamam yerine tmm yazmak
5. sağol yerine saol yazmak
6. teşekkürler yerine tşk yazmak
7. merhaba yerine mrb yazmak
8. aleyküm selam yerine a.s. yazmak
9. selamun aleyküm yerine s.a. yazmak
10. nehaber veya naber yerine nbr yazmak
bu saçma dili göstermek için daha da örneklerle uzatabiliriz ama bu örneklerin yeterli olduğunu düşünmekteyim.
