nurettin topçu'nun 1934 yılında sorbonne üniversitesindeki doktora tezinin adıdır.orijinal ismi "conformisme et révolte" olmasına karşın çevirenler bu ismi uygun görmüşlerdir.
yazar kitabında isyanı kendi dışına çıkma gayreti olarak tanımlar. ona göre;
-insanın kendi dışına çıkma gayreti, sonradan kazandığı bütün eğilimlerine bütün uzvî alışkanlıklarına karşı mücadele etmekten ibarettir.- yazar bu mücadeleyi isyan olarak nitelemiş ve isyana herkesin bildiğinden farklı bir anlam yüklemiştir. ayrıca;
-fayda, mutluluk, içgüdü, toplum... bunların hepsi de insanın kurtulması gereken, insanî esaret şekilleridir-
diyerek isyanın hedefini ortaya koymuştur.
Eser altı bölümden oluşmaktadır;
1. Hürriyet problemi
2. insanın esirliği
3. Sorumluluk ideali
4. Taklid ve inanç
5. Mistik iman
6. imandan isyana
kitap özellikle insanın esirliği bölümünde, insana yeni ufuklar kazandırıyor. zira alışılanın dışında bir açılımla insanlığın öz eleştirisini yapıyor. bu bölümde insanın esirliğini haz, dayanışma ve hakimiyet başlıkları altında değerlendiriyor.
okunması güç, fakat peşin yargılarla okunmadığı takdirde insana büyük faydalar, bakış açıları kazandırabilecek bir yapıt...
