bir insan bütün haklarına ve özgürlüklerine sahip olursa yaratıcılığı ve sorumluluğu artmaya başlar. bir toplumu da insanların birliği olarak düşünürsek toplumun da yaratıcılığı ve sorumluluğu artacaktır. hakların ve özgürlüklerin kısıtlandığı ortamda ise insanlar kalıplaşır. sorumluluk duygusu azalır. insanlar ya itaatkar olur ya da isyankar. aynı kalıplar çevresinde insanlar karşıt görüşleri ile savaşır durur. sorumluluk duygusu gelişmediği için girişimcilik azalır ve insanlar kendilerini aciz hissetmeye başlar. dünyaya baktığımızda liberalizmin en başarılı sistem olmasının nedeni budur. batı dünyası bütün yaratıcılığı ile bilim, teknoloji ve sanatta lider konumunda. girişimcilikleri ile ekonomide lider konumundalar.
ne kadar ilginç ki yüzyıllardır batının bu durumunu gördüğümüz halde hala batıdaki liberalizmi hiç göremiyoruz. türkiye'de zaten çok fazla olmayan liberal yazarları liboş diyerek aşağılıyoruz. türk gencinin en nefret ettiği yazar ertuğrul özkök. liberalizmin zayıf noktası bu itaatkar ve isyankar kültürler arasında bir konuma girememesidir. çünkü itaatkar ve isyankar kültür birbirlerine muhtaçlar varlık olarak ve liberaller bu durumda anlamsız kalıyor.
