şerif mardin'in yanılgısıdır. ama mesele kuru olmasında değil ideoloji olmasından kaynaklanır.
zira bakılırsa kemalizm bir ideolojiden ziyade bir kaç fikrin bir araya getirip sentezlenmesinden oluşmuş bir düşünüş biçimimidir. kemalizm sosyalizm, faşizm ve liberalizm'den çeşitli görüşlerin harmanlandığı bir sistemdir. bir ideoloji olması için gereken "yeni bir sistem sunma" yetisi kemalizm'de mevcut değildir.
iş bu çerçevede kemalizm'i bir ideoloji olarak düşünmek yanlıştır. kemalizm'in tek ilerici yönü emperyalist güçlerin ülkeden atılmasına yönelik bir hareket olmasından kaynaklanır. zaten o güçlerde değişik anlaşmalarla tekrar ülkeye sokulmuştur. onun haricinde hüseyin inan'ın da belirttiği gibi önderinin emekçiler değil büyük burjuvalar olduğu bir milli kurtuluş hareketidir. egemen sınıfın istekleri doğrultusunda şekillenmiştir.
