george orwell in "1984" isimli romanını çağrıştıran bir haber geçtiğimiz günlerde gazetelerde yayımlandı.
ingiltere de bir kadın, google ın sokaklardan görüntü sağlayan "street view" isimli programı sayesinde kocasının kendisini aldattığını öğrenerek boşanma davası açtı.
haberde, söz konusu kadının, bir kadın arkadaşının evinin bulunduğu sokağı gözetlerken, kendisine iş için kent dışına çıkacağını söyleyen kocasının otomobilini, arkadaşının evinin önünde gördüğü anlatılıyor.
elbette kadının, kendi kadın arkadaşının evinin bulunduğu sokağı gözetlemiş olması bir tesadüf olmamalı. büyük olasılıkla zaten bir haklı kuşku vardı ki kadın oturup o sokağı gözetledi.
orwell, 1984 isimli romanında, yaşam alanlarının her köşesine yerleştirilmiş kameralar ile insanların attığı her adımın ve konuşmalarının izlendiği bir hayali devlet anlatıyor. "büyük birader"in yönetimindeki bu ülkede bireysellik yasaktır, devletin tarif ettiğinin dışında bir düşünceye kapılmak da!
orwell, bu romanını stalin dönemi sovyetler birliğini eleştirmek için yazmıştı.
onun bir bilimkurgu olarak tasarladığı şey, bugün gerçek oldu.
paranoyak değilim ama sokak başlarına konuşlanmış kameraları, tepemizde dönüp duran uyduları, telefon hattımın bir ucuna yapışmış "dinleyicileri", kredi kartı ekstrelerinden takip edilen günlük yaşamlarımızı görünce biraz gecikmeyle de olsa 1984 ü yaşamaya başladığımızı düşünüyorum.
henüz beyinlerimizi yıkayıp, hepimizi tek tip düşünceye mahkûm etmediler ama böyle giderse o da yakındır diye düşünmeden edemiyorum.
ve gördüğünüz gibi artık bu işi devletin yapması da gerekmiyor.
google, gözünü üzerimize dikmiş her adımımızı izliyor, her şeyi kaydediyor.
orwell in hayali ülkesinin gerçekleşmekte olduğunu görünce kendime sormadan da edemiyorum: arthur c. clarke ın "2001 - bir uzay efsanesi" isimli romanının kahramanı hal gibi bir bilgisayar, günün birinde tüm evrenin hákimi olur mu?
