"devlet laik olur birey laik olamaz yanilgisi" yanlış bir başlık olduğu için düzeltim yapılması gereken ve akabinde neden böyle olması gerektiği belirtilmeyen, bir hamasi sloganın ötesine geçmeyen tahminimce heyecanlı ve hala birşeylerin farkına varamamış bir çocuğun gülsem mi ağlasam mı hali. Aslında başlıktaki son kelimeye yanılgı değil de olabilirlik demek gerekir.Çünkü devlet her ne surette olursa olsun laik olmak zorundadır ve tüm kurumlarıyla birlikte ki kompleks bir yapıya sahip insan dünyası için en ideal ve müşterek durumdur halbuse bu insanların da laik olmasını gerektirmez ki zaten devlet gerçek anlamda laikse bu insanların laik olmasını zaruri bir durum olarak ortaya çıkarmaz tam tersine her hür kişinin kendini istediği sıfatla ve kimlikle adlandırması için tek çözüm yoludur ve günümüz dünyasının kavgasız yaşanabilecek az yöntemlerindendir ta ki bu drum bireysellikten toplumsallaştırılmaya dönük olmadıkça. Bir insan dindar, ulusalcı, sosyalist, ateist, materyalist, gelenekçi veya hümanist de olabilir ama statükocu; 'ki başlıktaki tanımın açıklaması budur ve laiklik i dayatan monarşik bir anlayıştır.' bir anlayış her zaman toplumu bir kısır döngüde ve bir çatışma ortamında tutar, karşıt veya farklı düşüncelere bir cephe, kendisinden olmayanı sürekli öteki görür ki bu sürekli bir kargaşa ve huzursuzluk ortamı yaratmaktan ve bunu diri tutmaktan başka bir işe yaramaz. Sözüm ona birey laik olmak zorundadır gibisinden 20. yy zihniyetinden kurtulamamış genç ama bir o kadar da gelişmemiş beyinlerin hala zihinlerinde bir rönesans yaşamamış olmaları beni halen üzmektedir ve bu çocukların ciddi bir yeniden yapılanmaya gerek duyduğu kanaatim gittikçe kuvvetlenmektedir.
