türkiye'ye zarardan çok faydaları olmuş, tansu çiller'in nadir başarılı icraatlerinden biridir. aslında faydaları ve zararları da görecelidir. bu gümrük birliğinden birileri zarar görmüştür ama kimler zarar görmüştür kimler fayda görmüştür iyi analiz etmek gerekiyor.
fayda görenler profesyonel çalışan, verimliliğe önem veren, rekabet gücü olan şirketler olmuştur. gümrük birliği sayesinde kayseri, konya, kocaeli, çorlu gibi merkezler büyük gelişme göstermişlerdir. bu şehirlerin yurtdışına ihracatlarında büyük artış olmuştur. ihracatlarının çok büyük bir bölümünü avrupa oluşturur. anadolu'da bu gümrük birliği sayesinde avrupa standartlarına ulaşmış, rekabet gücünü arttırmış bir sürü şirket ortaya çıkmıştır.
zarar edenlere gelirsek. zarar edenler avrupa'da daha ucuza ve kaliteli üretilebilen ürünleri türkiye'de verimsiz bir şekilde üreten, rekabet gücü zayıf, tam profesyonel olamamış şirketler olmuştur. bu şirketler genellikle istanbul, ankara, izmir gibi büyük şehirlerde faaliyet gösteriyordu. pazarları genellikle sadece türkiye idi. avrupa'dan gelen rekabete dayanamadılar ve battılar.
aslında bu gümrük birliğini avantaja dönüştürüp dönüştürmemek tamamen bizim irademize bağlı. eğer verimliliğimizi arttırabilirsek bu anlaşmadan çok büyük faydalar görürüz. çünkü avrupa birliği şu anda amerika birleşik devletleri'nden bile büyük bir pazar. türkiye'de de ürün ve hizmetlerin fiyatlarının avrupa'ya nispeten düşük olduğunu düşünürsek avrupa'nın bütün sanayisini türkiye'ye çekme şansımız vardır. ama işte iş bize düşüyor. adamlar yapıyor abi diye izleyip rekabetten kaçmak yerine daha çok çalışmalıyız.
