baslibasina kitap konusu olan-ki o kitap bayagi kalin bir kitap olur- bir konu. her neslini baska kitap konusu yapmak lazimdir. cünkü ne 1.nesil 2.ye,ne de 2.nesil 3.ye benzer. hepsi birden de bambaska dinamiklere sahiptirler. kimi tek kelime almanca, kimi de tek kelime türkce konusamaz. kendi aralarinda bile "gettolasma" basgöstermis bir insan grubudur bu almanya´daki türkler. 3. nesil türkler tamamen almanlar gibi yasarlar ve türkce bilmezler, 1.nesil türkler hala basörtüyle gezer ve almanca bilmezler, aradaki 2.nesil dedigimiz grupta degiskendir, her türlüsü vardir.
din konusu cok enterasandir, kimi dine inandigindan kimi almanlara inat olmak icin basörtüyle gezer, karisini basörtü takmaya zorlayan adamlar kahvehanelere gelip bunu bir de marifetmis gibi anlatirlar. "besik kertmesi"ni evlenerek rize den almanya´ya getirmistir adam, kadincagiz tamamen yapayalnizdir tek kelime almanca ögrenmeden kocasinin haklari sayesinde "birdenbire"almanya illerine getirilmistir,yazik ki sokaga bile cikamaz. kocasi "kapanacaksin" der kapanir "acilacaksin" der acilir, böyle cicekler gibi her mevsim baska tür gezen insanlar da mevcuttur. türkce konusamayan grubu türkler,almanca konusamayan grubu da almanlar dislamistir, böylece "gettolasma"nin her türlü dinamigi bircok acidan olusmustur. fabrika´dan atilan isci, aldigi tazminatla gider dönerci acar (döner isinden ne anlarsa), karlsruhe sehrinde yanyana 3 adet dönerci dükkani vardir, döner almanya´da en cok satilan "fast food" produksiyonudur, herkes- ben de dahil hayatinda bir dönerciyle is iliskisine girmistir- ben de iki ay falan döner kestim ögrenciyken-. "kurtarilmis bölgeler" de adamlar türkiye`dekinden daha "türkce" bir hayat sürerler, bütün alisverisleri, tv´leri, gazeteleri, arkadaslari, kitapcilari, kasetcileri "türkcedir"(adamlarin kira kontratlari bile alman illerinde,türkceymis, mahkemelik falan olduklari zaman sadece almancaya cevirirlermis)....siz simdi gülersiniz ama o bölgede yasayan almanlarin icerisinde -sahit oldugum son olaylara göre- bircogunun gayet iyi türkce konusmaya basladigi gözlemlenmektedir. bizim faruk abi türk kasaptan et almaya kalktiginda alman hos bir kadinin kasap amcaya türkce "yagsiz yerinden bir kilo dana kiyma lütfen" seklinde bir konusmasina sahit oldugum, bu durumdan utansam mi övünsem mi bilemedigim bir duygu karmasasina kapildigim, konusunu belirtebilirim. müslümanlikla ilgili ödev hazirlayan liseli cocuklar camiyi ziyarete gittiklerinde benim telefonla aranmam- ki o zamanlar daha yeniydim, almancam sallantidaydi- ve adamlara camiyi gezdirmemin istenmesi, camideki tüm kadronun almanca dilinden hic cakmadigi seklinde, pekala da algilanabilir. ya da bi tren garinda türk bir vatandasin bana "abi bu abfahrt neresi ya, bütün trenler oraya gidiyo" demesi (abfahrt "kalkis" demektir almanca da) olaya güzel bir boyut katacaktir. bundan daha da garibi cocuk yuvasina giden alman cocuklarinin devamli cocuk yuvasina takilan türk anneler tarafindan türkceyi sökmesi, ana babasiyla bu dilde konusmaya calismasi sonucu birtakim uzmanlara gösterilmesi, ve uzmanlarin o cocugun türkce konustugunu gazetelere bildirmesi de, insani bir garip hissettirir. ya da berlin´de tanistigim hüseyin adli bir arkadasin, beni alman arkadaslar bi partiye davet edip "arkadaslarini da al gel" dediklerinde "olm orda simdi almanca falan konusmak lazim" diyerek teklifimi reddetmesi de güzel bir anidir.
ancak bizim nesilin almanya´da dogup büyümüs olanlari cok azi disinda hic türkce konusamaz, konussa bile, bir almanin türkce konusmasi gibi cok garip bir aksanla konusur ve türkce de cok anlamsiz olan almanca tamlamalar kullanarak konusur. bu adamlarin herbirinin hikayesi kitapliktir. anlatilacak hikaye o kadar coktur ve bu hikayeler bazen o kadar komiktirler ki...mesela-laf lafi aciyor- freiburg´tan hamburg´a giden basörtülü yaslica bir teyzenin(tren´le) frankfurt´ta tren aktarmasi yapamamasi- ya da yanlis yapmasi sonucu alman illerinde kaybolmasi, hamburg´ta kendisini karsilayacak olanlarin kadini inmesi gereken trende bulamamasi sonucu freiburg türklerinin alman demiryollarini alarma gecirmesi -ki bu cok uzun bir hikayedir- gercekten uzun uzun anlatmaya deger bir komedidir. simdilik bu kadar yetsin. belki ileride aklima gelirse birseyler daha yazarim, matraklik olur.